statworx/leipzip-swiss · Datasets at Hugging Face

sentence stringlengths 6 255
1500 bis 1850 Um 1485 isch zuen ere erschte Begegnig zwische dr Bewohner vu dr Kischte un ere europäische Macht chuu, dr Portugise.
1501/1502 het ma de Dachreiter, wo bim Brand 1498 zerschtört worden isch, in sinere hütige Form wider ufbauet.
1501 isch Basel dr Eidgenosseschaft biidräte.
1504 isch er Mitgliid vom Parlamänt worde.
1507 hät de Stadtzürcher Rat beschlosse, sini Bsitztümer weschtlich vo de Albischetti als Landvogtei vom Schlössli in Chnoonau us z verwalte.
1509 isch d Romagna e Deil vom Chillestaat worde.
150px George Walker Bush (* 6. Juli 1946 z New Haven, Connecticut) isch vo 2001 bis 2009 dr 43. Präsident vu de Vereinigte Staate vu Amerika gsi.
1521 het men em dr Ufdrag gee dr Groossrootssaal im Basler Roothuus aazmoole.
1522 isch Rieche Bsitz vo der Stadt Basel worde und het 1528 d Reformation iigfüehrt.
1523 isch er Lehrer im Zisterzienserchloschter z Kappel am Albis worde, wo er au em Philipp Melanchthon sini Abhandlige unterrichtet het.
1523 isch er Parlamentsschbrächer worde und 1529 Lordkanzler, ä Boschde, wo mä hützudag mit däm vom Premierminischter cha vergliiche.
1525: Züri füehrt unterem Zwingli d' Reformation ii.
1526 bìs hǜt Di ungarischi Flagge ab 1848 Sälli Entwìcklig hät mìt de tǜrkische Herrschaft e Änd ghaa.
1526 isch er dr Füehrer vo de Reformierte uf dr Badener Disputation mit em Johannes Eck gsi.
1526 un 1541 sin Buda un Pest zämme mit em rästlige Ungarn vu de osmanische Türke iignuu wore; Pest isch noch de Zerstörige vu säller Zit lang nit widderuffbout wore.
1528 hend d Bärner d Reformation iigfüehrt. 1732 isch Schinznach e Teil vode neubildete Landvogtei Chaschtele worde. 1789 hend d Franzose d Schwiiz eroberet, hend d Bärner entmachtet und hend die Helvetisch Republik usgrüeft.
1528 het dr Oekolampad mit em Zwingli an der Disputation z Bärn mitgmacht, 1529 het er dr Zwingli zum Religionsgschbröch z Marburg begleitet.
1529 hän d'Türke Pécs vù nöiem bsetzt ùn sìn deno ìn Richtig Wien zoge.
1529 het dr Ort "mehreri Hüser" gha, 1810 het er 191 Iwohner besesse.
1529 isch em Bullinger sin Vater z Bremgarte abgesetzt worde, weil er au für d Reformation isch gsi.
1529 isch er am Erschde Kappelerchrieg uf dr Siite vo de Protestante derbii gsi.
1529 werre 16 Hüser gnennt; dr Ort het e eigeni Chapelle besesse.
1532 isch er vom Amt vom Lordkanzler zruggdrätte. 1534 het er vor em Chronroot dr Suprematseid verweigeret und isch im Tower of London gfange gsi.
1535 fallt dann de ganze Bsitz an die schpanische Habsburger, die neue Herre vom Herzogtum Mailand.
1536 het de Bullinger zämme mit em Oswald Myconius un em Leo Jud s erschti Helvetischi Bekenntnis gschribe.
1539 hät de dörtmolig Chönig vo Frankrych, de François I., Französisch zur Amts- und Rächtssproch vo Frankrych erchlärt.
1545 hät mer e Gymnasium ygrichtet.
1549 het d Kurpfalz in ere Ornig festgleit, ass in Zuekumft alli Wirt und Beize vo jedem Mass (1575 z Heilbronn öbbe 1,4 Liter) Wii oder Bier ei Pfennig Umgäld schuldig siige.
1556 isch d Reformation z Brombach ygfiehrt worre.
1559 isch er an dr Uni Basel e Mitgliid vom consilium facultatis medicae worde. 1565 het er afo Griechisch underrichde, 1571 Ethik und 1580 Medizin.
1565 het de Bullinger durch e Pescht -Epidemie sini Frau un drü Töchtere verlore.
1567 het dr Erzherzog Ferdinand von Tirol di verschuldet Herrschaft Schwarzenberg ibernuu.
1576 isch er Mitgliid vode holländische reformierte Chile worde und het uf unzälige Raise dur sis Land prediget, wa dozmol gföörli gsii isch, well Holland dozmol zum streng katholische Königriich Spanie ghört het.
1579 isch er vum Papst Gregor XIII mit dr Kalenderreform beuftragt worre, wo no 1582 in dr katholische Länder in Chraft trätte isch un hüt weltwitt giltet.
1584 isch dä Rappe-Minzbund ufglest wore.
1586 het dr Ambrosius d Offizin siim Bueb, em Hieronymus, und siim Schwiigerson, em Jonathan Meyer (1557-1588), überlo und sich us em Gschäft zruggzooge.
1590 isch dr Kapitelsaal in eme Gebei dernäwe Schaublatz vum „Ämmedinger Religionsgsprech“ gsi.
1597 het sich Appezäll mit der Landdeilig in s katholische Innerrhode und in s reformierte Usserrhode deilt.
1597 isch d Glasveredelig züe-n-re Thüringer Tradition worre.
1597 isch d Monatszytung Annus Christi (au bekônnt als Historische relatio bzw.
15mm hochi griechischi Soldate vo dr Armee vo Phokis, De Bellis Antiquitatis Schbiilregle.
† 15. September 1970 in Friburg im Brisgau, dütscher Philosoph.
1603 hot ma im Untrgschoß a Kapealla igrichtet, vo dera hüt bis uf zwao Spitzbogafeanschtr i dr Nordwand nüt meh übrig ischt.
1609 isch Bonndorf dann vom Kloschter St.
1611 hät d'Pest d'Bevölcherig uff 40 Brozänt reduziert.
1611 isch d Pest nach Bigle cho.
1614 het dr John Napier siini Logarithmedafele veröffentligt und 1623 het dr Wilhelm Schickard die ersti Vier-Spezies-Maschine baut, dr erst mechanisch Rächner vo dr Neuziit, und isch so zum „Vater vo dr Computerära“ worde.
1626 het dr Peter Minuit de Iigeborene, wohrschiinlig eme Zwiig vo de Lenni-Lenape-Indianer, wo dr Insle „Manna-hatta“ gsait hai, Manhattan für 60 Gulde abkauft.
1638 het dr Bernhard vo Sachse-Weimar Rhiifälde belageret, nochdäm er dur neutrals Basler Gebiet gmarschiert isch, aber die Kaiserlige hai en noch dr Schlacht vo Rhiifälde verdriibe.
1647 het sich die Niiderländischi Westindie-Kompanii entschlosse für Ornig z sorge.
1648: Im Westfälische Friede wird d'Souveränität vo de Schwiiz vo de Grossmächt au de jure anerkannt.
1648, nôch-em dreißgjähriga Kriag, goht’s viile vo de Birger ganz dreckig.
1653: Im Buurechrieg lehnt sich d'Landbevölkerig gäge d'Patrizierherrschaft vo mehrere Stadtort uuf und pocht uf alti Rächt.
1663 und meh noch 1638 im Verlauf von dr Besetzung von Brisach durch dr französisch Verbündete Bernhard von Sachsen-Weimar het dr Ort schweri Schäde erlitte.
1664 isch d'Armee vùm Miklós Zrínyi z Pécs aachùù.
1665 esch s'Dorf abbrönnt, s'hed eis Todesopfer gää.
1673 ésch Kolmer ém Verlauf vum franzésche Krieg gége Holland vu de Druppe vum Kénig Louis XVI.
1673 het er d Margaretha Schönauer ghürotet.
1674 het dr holländisch Physiker Christiaan Huygens (1629–1695) e Cholbemaschine mit Pulveraadriib konstruiert.
1675 folgt´r sinem alt Gejespiel´r Montecuccoli eww´r d´ Rhin.
1675 isch Kobla a uagene Pfarrgmoand wora.
1678 hän di Beamte s Dorf mieße verlo und sich z Lörrach nyderglo.
1679-1716 isch de Johann Wilhelm Regent vo Düsseldorf gßi.
1679 hat der Louis XIV. der Bäu vu-n-ere Fèstung aagordnet, wììl Hììninge nooch an der Gränze gläge ìsch.
1681 ésch Strosburi vun d´Armee vum "Sunnenkünni" ing´nomme worre.
1681 isch duitsche Strosburi vun de frànzeeschi Armee vum Sunnekünnij Louis XIV umstellt un gezwunge wore de Toore ze effne.
1686 bìs 1879 Ìm Hèrbscht 1686 hät sich d'Stadt vò de Tǜrkeherrschaft bèfreit.
1687 isch dr wirdebàrigsch Besitz im Elsass ussem Ditsche Riich usgschiide un unter franzeesche Oberhoheit kumme, awer bis zue dr franzeesche Revolution 1789 trotzdem unter wirdebàrigscher Hoheit bliwe.
1687 isch dr wirdebàrigsch Besitz im Elsass ussem Ditsche Riich usgschiide un unter franzeesche Oberhoheit kumme, awer bis zue dr franzeesche Revolution 1789 trotzdig em unter wirdebàrigscher Hoheit bliwe.
1688 hät e Iiwanderigswälle ùs de sǜǜddüttsche Länder stattgfunde.
1690 het dr Basler Groossi Root dr Chliini Root entmachdet und het si Machstellig gege die Revolutionäre vom 1691er Wäse chönne verdeidige.
1696 isch d'Chirch zu Ehre vom heilige Bartholomäus ygweiht worre.
1698 het no Ludwig XIV. e Stuck im Weschte vom Volgelsamer Bann von Württemberg käuft, um dert d'Festung Nej-Brisach z'errichte.
1699 isch dr Jakob Bernoulli Mitglied vo dr Akademie vo de Wüsseschafte vo Baris und zwei Johre schbööter vo dr Preussische Akademie vo de Wüsseschafte vo Berlin worde.
1699 sin d' Herrschafte Bonndorf, Gutenburg (1480 vo St.
1699 sìn di türkisch bsetzte Gebiet an Ungarn zrùckgange; wiil di serbische Deil nùme dǜnn bsììdelt gsìì sìn, hän vili Serbe voor de hooche Stüre vù de Türke mieße flüchte ùn sìn ùf Ungarn ussgwandert.
1702 Schlacht bim Chäferholz gege d'Franzose.
1704: De Grossteil vo de Stadt brönnt zom vierte Mol ab.
1706 isch Dreschde vo de Schwede bsetzt worre.
1708 isch s Porzellan entdeckt worre.
1714 fallt die Insle an Öschdrich - wägem spanische Erbfolgchrieg.
1715 isch Szeged vò Neuem de Titel Freii Chönigsstadt verlìhe wòre.
1725 hai dr Daniel Bernoulli und si Brueder Böschde an dr Akademii vo de Wüsseschafte z Sankt Petersburg übercho.
1726 wuud Reitlenga vo ma schwera Schicksalsschlag hoimgsuacht.
1731 ßin d Gränze zu de Nochbergmeinde festglegt worre. 1742 isch e Bruck uss Stei über d Wyse baut worre.
1741 het en dr Friedrich dr Gross an die Königlich-Preussischi Akademii vo de Wüsseschafte grüeft.
1745 het dr Euler s Werk vom Ängländer Benjamin Robins „New principles of gunnery“ uf Dütsch übersetzt.
1746 isch dr Abt von St.
1751 findet in Ändinge ein vu dr ledschde Hexeprozesse in Europa statt, am 24. April wird Anna Schnidenwind uf em Schitterhüffe verbrennt.
1756 het's mit de Erneuerig vom Stadträcht s'erschti Roothus geh.
1756 isch er Rootsschriiber vo dr Stadt Basel worde, e Boste, won er, usser währed de Johr 1758 bis 1760 bis zu siim Dode usgfüllt het.
1759 hät de Carlo abber mieße ùf de spanisch Droon stige ùn hät Napoli sinnem Suhn Ferdinando mieße ǜberloo.
1770 isch ihr ersts und einzigs Chind, dr Johann Jakob, uf d Wält cho.
1771 het er d Margaretha Iseli, d Dochter vom Johann Lukas Iseli, ghürotet. 1776 isch er Sächser vo dr Zumft zu Räblüt worde und 1782 Wiischriiber und Ingrossist (Hypothekebuechfüehrer).
1771 isch er ganz blind worde.
1774 het er agfange z Basel und z Leide Rächt z studiere. 1776 het er mit em Doktertitel abgschlosse.
1774 isch de Ort zum Krimchanat choo und 1778 sind vo de Zarin Katherina 307 Urum deportiert wore, da sind christlichi Grieche, wo aber Krimtatarisch gredt hend, föf Joor spöter isch Tscherkess-Kermen zu Russland cho.
1775 het Christian Horrobow beraits vermuetet, dass d'Sunneflecke ere gwisse Periodizität underlige. 1802 het William Hyde Wollaston erstmols dunkli Linie (Absorptionslinie) im Sunnespektrum noochgwiise.
1775 het dr Jacques-Jérémie Oberlin s'Vosgien vo sym Heimetdorf bschrybe.
1779 sott eigentlich em Schiller sei Ausbildong uf dr „Karlsschual“, wia se beim Volk hoißt, fertig sei, abr sei Abschluss-Arbet Philosophie der Physiologie wuud weaga Bessrwissorei aaglehnt.

1500 bis 1850 Um 1485 isch zuen ere erschte Begegnig zwische dr Bewohner vu dr Kischte un ere europäische Macht chuu, dr Portugise.

1501/1502 het ma de Dachreiter, wo bim Brand 1498 zerschtört worden isch, in sinere hütige Form wider ufbauet.

1501 isch Basel dr Eidgenosseschaft biidräte.

1504 isch er Mitgliid vom Parlamänt worde.

1507 hät de Stadtzürcher Rat beschlosse, sini Bsitztümer weschtlich vo de Albischetti als Landvogtei vom Schlössli in Chnoonau us z verwalte.

1509 isch d Romagna e Deil vom Chillestaat worde.

150px George Walker Bush (* 6. Juli 1946 z New Haven, Connecticut) isch vo 2001 bis 2009 dr 43. Präsident vu de Vereinigte Staate vu Amerika gsi.

1521 het men em dr Ufdrag gee dr Groossrootssaal im Basler Roothuus aazmoole.

1522 isch Rieche Bsitz vo der Stadt Basel worde und het 1528 d Reformation iigfüehrt.

1523 isch er Lehrer im Zisterzienserchloschter z Kappel am Albis worde, wo er au em Philipp Melanchthon sini Abhandlige unterrichtet het.

1523 isch er Parlamentsschbrächer worde und 1529 Lordkanzler, ä Boschde, wo mä hützudag mit däm vom Premierminischter cha vergliiche.

1525: Züri füehrt unterem Zwingli d' Reformation ii.

1526 bìs hǜt Di ungarischi Flagge ab 1848 Sälli Entwìcklig hät mìt de tǜrkische Herrschaft e Änd ghaa.

1526 isch er dr Füehrer vo de Reformierte uf dr Badener Disputation mit em Johannes Eck gsi.

1526 un 1541 sin Buda un Pest zämme mit em rästlige Ungarn vu de osmanische Türke iignuu wore; Pest isch noch de Zerstörige vu säller Zit lang nit widderuffbout wore.

1528 hend d Bärner d Reformation iigfüehrt. 1732 isch Schinznach e Teil vode neubildete Landvogtei Chaschtele worde. 1789 hend d Franzose d Schwiiz eroberet, hend d Bärner entmachtet und hend die Helvetisch Republik usgrüeft.

1528 het dr Oekolampad mit em Zwingli an der Disputation z Bärn mitgmacht, 1529 het er dr Zwingli zum Religionsgschbröch z Marburg begleitet.

1529 hän d'Türke Pécs vù nöiem bsetzt ùn sìn deno ìn Richtig Wien zoge.

1529 het dr Ort "mehreri Hüser" gha, 1810 het er 191 Iwohner besesse.

1529 isch em Bullinger sin Vater z Bremgarte abgesetzt worde, weil er au für d Reformation isch gsi.

1529 isch er am Erschde Kappelerchrieg uf dr Siite vo de Protestante derbii gsi.

1529 werre 16 Hüser gnennt; dr Ort het e eigeni Chapelle besesse.

1532 isch er vom Amt vom Lordkanzler zruggdrätte. 1534 het er vor em Chronroot dr Suprematseid verweigeret und isch im Tower of London gfange gsi.

1535 fallt dann de ganze Bsitz an die schpanische Habsburger, die neue Herre vom Herzogtum Mailand.

1536 het de Bullinger zämme mit em Oswald Myconius un em Leo Jud s erschti Helvetischi Bekenntnis gschribe.

1539 hät de dörtmolig Chönig vo Frankrych, de François I., Französisch zur Amts- und Rächtssproch vo Frankrych erchlärt.

1545 hät mer e Gymnasium ygrichtet.

1549 het d Kurpfalz in ere Ornig festgleit, ass in Zuekumft alli Wirt und Beize vo jedem Mass (1575 z Heilbronn öbbe 1,4 Liter) Wii oder Bier ei Pfennig Umgäld schuldig siige.

1556 isch d Reformation z Brombach ygfiehrt worre.

1559 isch er an dr Uni Basel e Mitgliid vom consilium facultatis medicae worde. 1565 het er afo Griechisch underrichde, 1571 Ethik und 1580 Medizin.

1565 het de Bullinger durch e Pescht -Epidemie sini Frau un drü Töchtere verlore.

1567 het dr Erzherzog Ferdinand von Tirol di verschuldet Herrschaft Schwarzenberg ibernuu.

1576 isch er Mitgliid vode holländische reformierte Chile worde und het uf unzälige Raise dur sis Land prediget, wa dozmol gföörli gsii isch, well Holland dozmol zum streng katholische Königriich Spanie ghört het.

1579 isch er vum Papst Gregor XIII mit dr Kalenderreform beuftragt worre, wo no 1582 in dr katholische Länder in Chraft trätte isch un hüt weltwitt giltet.

1584 isch dä Rappe-Minzbund ufglest wore.

1586 het dr Ambrosius d Offizin siim Bueb, em Hieronymus, und siim Schwiigerson, em Jonathan Meyer (1557-1588), überlo und sich us em Gschäft zruggzooge.

1590 isch dr Kapitelsaal in eme Gebei dernäwe Schaublatz vum „Ämmedinger Religionsgsprech“ gsi.

1597 het sich Appezäll mit der Landdeilig in s katholische Innerrhode und in s reformierte Usserrhode deilt.

1597 isch d Glasveredelig züe-n-re Thüringer Tradition worre.

1597 isch d Monatszytung Annus Christi (au bekônnt als Historische relatio bzw.

15mm hochi griechischi Soldate vo dr Armee vo Phokis, De Bellis Antiquitatis Schbiilregle.

† 15. September 1970 in Friburg im Brisgau, dütscher Philosoph.

1603 hot ma im Untrgschoß a Kapealla igrichtet, vo dera hüt bis uf zwao Spitzbogafeanschtr i dr Nordwand nüt meh übrig ischt.

1609 isch Bonndorf dann vom Kloschter St.

1611 hät d'Pest d'Bevölcherig uff 40 Brozänt reduziert.

1611 isch d Pest nach Bigle cho.

1614 het dr John Napier siini Logarithmedafele veröffentligt und 1623 het dr Wilhelm Schickard die ersti Vier-Spezies-Maschine baut, dr erst mechanisch Rächner vo dr Neuziit, und isch so zum „Vater vo dr Computerära“ worde.

1626 het dr Peter Minuit de Iigeborene, wohrschiinlig eme Zwiig vo de Lenni-Lenape-Indianer, wo dr Insle „Manna-hatta“ gsait hai, Manhattan für 60 Gulde abkauft.

1638 het dr Bernhard vo Sachse-Weimar Rhiifälde belageret, nochdäm er dur neutrals Basler Gebiet gmarschiert isch, aber die Kaiserlige hai en noch dr Schlacht vo Rhiifälde verdriibe.

1647 het sich die Niiderländischi Westindie-Kompanii entschlosse für Ornig z sorge.

1648: Im Westfälische Friede wird d'Souveränität vo de Schwiiz vo de Grossmächt au de jure anerkannt.

1648, nôch-em dreißgjähriga Kriag, goht’s viile vo de Birger ganz dreckig.

1653: Im Buurechrieg lehnt sich d'Landbevölkerig gäge d'Patrizierherrschaft vo mehrere Stadtort uuf und pocht uf alti Rächt.

1663 und meh noch 1638 im Verlauf von dr Besetzung von Brisach durch dr französisch Verbündete Bernhard von Sachsen-Weimar het dr Ort schweri Schäde erlitte.

1664 isch d'Armee vùm Miklós Zrínyi z Pécs aachùù.

1665 esch s'Dorf abbrönnt, s'hed eis Todesopfer gää.

1673 ésch Kolmer ém Verlauf vum franzésche Krieg gége Holland vu de Druppe vum Kénig Louis XVI.

1673 het er d Margaretha Schönauer ghürotet.

1674 het dr holländisch Physiker Christiaan Huygens (1629–1695) e Cholbemaschine mit Pulveraadriib konstruiert.

1675 folgt´r sinem alt Gejespiel´r Montecuccoli eww´r d´ Rhin.

1675 isch Kobla a uagene Pfarrgmoand wora.

1678 hän di Beamte s Dorf mieße verlo und sich z Lörrach nyderglo.

1679-1716 isch de Johann Wilhelm Regent vo Düsseldorf gßi.

1679 hat der Louis XIV. der Bäu vu-n-ere Fèstung aagordnet, wììl Hììninge nooch an der Gränze gläge ìsch.

1681 ésch Strosburi vun d´Armee vum "Sunnenkünni" ing´nomme worre.

1681 isch duitsche Strosburi vun de frànzeeschi Armee vum Sunnekünnij Louis XIV umstellt un gezwunge wore de Toore ze effne.

1686 bìs 1879 Ìm Hèrbscht 1686 hät sich d'Stadt vò de Tǜrkeherrschaft bèfreit.

1687 isch dr wirdebàrigsch Besitz im Elsass ussem Ditsche Riich usgschiide un unter franzeesche Oberhoheit kumme, awer bis zue dr franzeesche Revolution 1789 trotzdem unter wirdebàrigscher Hoheit bliwe.

1687 isch dr wirdebàrigsch Besitz im Elsass ussem Ditsche Riich usgschiide un unter franzeesche Oberhoheit kumme, awer bis zue dr franzeesche Revolution 1789 trotzdig em unter wirdebàrigscher Hoheit bliwe.

1688 hät e Iiwanderigswälle ùs de sǜǜddüttsche Länder stattgfunde.

1690 het dr Basler Groossi Root dr Chliini Root entmachdet und het si Machstellig gege die Revolutionäre vom 1691er Wäse chönne verdeidige.

1696 isch d'Chirch zu Ehre vom heilige Bartholomäus ygweiht worre.

1698 het no Ludwig XIV. e Stuck im Weschte vom Volgelsamer Bann von Württemberg käuft, um dert d'Festung Nej-Brisach z'errichte.

1699 isch dr Jakob Bernoulli Mitglied vo dr Akademie vo de Wüsseschafte vo Baris und zwei Johre schbööter vo dr Preussische Akademie vo de Wüsseschafte vo Berlin worde.

1699 sin d' Herrschafte Bonndorf, Gutenburg (1480 vo St.

1699 sìn di türkisch bsetzte Gebiet an Ungarn zrùckgange; wiil di serbische Deil nùme dǜnn bsììdelt gsìì sìn, hän vili Serbe voor de hooche Stüre vù de Türke mieße flüchte ùn sìn ùf Ungarn ussgwandert.

1702 Schlacht bim Chäferholz gege d'Franzose.

1704: De Grossteil vo de Stadt brönnt zom vierte Mol ab.

1706 isch Dreschde vo de Schwede bsetzt worre.

1708 isch s Porzellan entdeckt worre.

1714 fallt die Insle an Öschdrich - wägem spanische Erbfolgchrieg.

1715 isch Szeged vò Neuem de Titel Freii Chönigsstadt verlìhe wòre.

1725 hai dr Daniel Bernoulli und si Brueder Böschde an dr Akademii vo de Wüsseschafte z Sankt Petersburg übercho.

1726 wuud Reitlenga vo ma schwera Schicksalsschlag hoimgsuacht.

1731 ßin d Gränze zu de Nochbergmeinde festglegt worre. 1742 isch e Bruck uss Stei über d Wyse baut worre.

1741 het en dr Friedrich dr Gross an die Königlich-Preussischi Akademii vo de Wüsseschafte grüeft.

1745 het dr Euler s Werk vom Ängländer Benjamin Robins „New principles of gunnery“ uf Dütsch übersetzt.

1746 isch dr Abt von St.

1751 findet in Ändinge ein vu dr ledschde Hexeprozesse in Europa statt, am 24. April wird Anna Schnidenwind uf em Schitterhüffe verbrennt.

1756 het's mit de Erneuerig vom Stadträcht s'erschti Roothus geh.

1756 isch er Rootsschriiber vo dr Stadt Basel worde, e Boste, won er, usser währed de Johr 1758 bis 1760 bis zu siim Dode usgfüllt het.

1759 hät de Carlo abber mieße ùf de spanisch Droon stige ùn hät Napoli sinnem Suhn Ferdinando mieße ǜberloo.

1770 isch ihr ersts und einzigs Chind, dr Johann Jakob, uf d Wält cho.

1771 het er d Margaretha Iseli, d Dochter vom Johann Lukas Iseli, ghürotet. 1776 isch er Sächser vo dr Zumft zu Räblüt worde und 1782 Wiischriiber und Ingrossist (Hypothekebuechfüehrer).

1771 isch er ganz blind worde.

1774 het er agfange z Basel und z Leide Rächt z studiere. 1776 het er mit em Doktertitel abgschlosse.

1774 isch de Ort zum Krimchanat choo und 1778 sind vo de Zarin Katherina 307 Urum deportiert wore, da sind christlichi Grieche, wo aber Krimtatarisch gredt hend, föf Joor spöter isch Tscherkess-Kermen zu Russland cho.

1775 het Christian Horrobow beraits vermuetet, dass d'Sunneflecke ere gwisse Periodizität underlige. 1802 het William Hyde Wollaston erstmols dunkli Linie (Absorptionslinie) im Sunnespektrum noochgwiise.

1775 het dr Jacques-Jérémie Oberlin s'Vosgien vo sym Heimetdorf bschrybe.

1779 sott eigentlich em Schiller sei Ausbildong uf dr „Karlsschual“, wia se beim Volk hoißt, fertig sei, abr sei Abschluss-Arbet Philosophie der Physiologie wuud weaga Bessrwissorei aaglehnt.