Fekk na, njëg li ñu ëpp dafa néew, te doxalinu nguur gi deful benn jëf ngir jubbanti lempo yi, bu ñu mënul a xalaat bu baax, te sàmm njariñu xaalisu askan wi. Mansesteer Siti dafa waroon a jël rekk benn poñ ngir jàll. Am nañu taalibe yu bari yu jóge ci réew yi ànd ak Afrig sowu jant. Saa-afrig yi dañoo war a yóbbu xaalis boobu nekk ci jamono ju jëkk ji te nekk ci jëwriñu Farãas ji yor wàllu koppar, ak li ñu war a def ci réewi Afrig yi ñu yóbbu seen xaaju xaaju xaalisu weccoo ca réewu Farãas ak teewaayu kilifay Farãas ci ndigalu seen bànk yu mag yi. Ci estaat bi, am na ab laaj bu am solo : nan la Maamur Jàllo mën a am solo, yoon, xalaat, wéddi, lu jëm ci ñaari jëf yu nangu nga xam ne kuréelu ngomblaan gi nangu na ko? Ci biir kàmpaañu wote yi, jël naa ay fan gannaaw ngir dajeek askanu Dakaar, Cees, Luga ak Kebemeer. Àtteb rëcc, beneen daan la, xam naa ko. Te loolu moo waral li am solo, wooteb waxtaanu réew mi ci ëllëgu waxtaanu jeexital yi. Ñoo ngi xaar ñu bóom benn doomu réew mi ngir pólis génn di def ay rafeti guddi. Saajo Maane rafetlu na ca Metz ba te dina firnde ca Salsburg (Ótiris) laata muy dem ca Ligg bu jëkk bi ak Saawusamton. Mooy wuuteek wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute wuute gi. Fukki ndaje ak juróom ci joŋantey njëg yu Afrig yi dinañu am ci ayu-bés bii ca Cees. Mdr : lan moo tàmbali bëgg-bëgg gi ñuy jàppale Pastef? Lii moo di ñaari jigéen ñuy jëfandikoo seen jikko, te ñu ngi leen di xaritoo ba ñu gën a ndaw ba léegi. Ak ndimbalu mbooloo yu Mbootaayu sàndarmóori gu Mbootaay gi, ay ñi bokk ca GIGN, Mbootaay sowu jàpp nañu lim bu takku gànnaay yu weex waaye itam daaneel nañu itam bérab bu ñu dajale ay dundin yu bari lu ci mel ne Axis, Xorom-Xorom ak Siyoŋ. Su ñu xamul am-di-téeméer gi, duñu ci bàyyi xel sax mbaa dañoo doon tuur-tànk di rëcc bal bi. Am nañu ndombo-tànk bu tabaski bu korite ci ubbite bërëbu liggéeyukaay yu këri liggéeyukaay yi ak njabootu njaaxum nekowa ba tax mën na nekk. Bu ñu sukkandikoo ci Seneweb wane nañu ne Booy Jinne ak ñetti àndandoom yéeg nañu dem Dakaar, fa ñu leen di jox kuréel giy saytu Kolobaan. Joxug yenn màrse yi, yombal yi ñu def ay kuréelu koppar yeek way-jëfandiku yi, ay këri liggéeyukaay yi, yenn dogali yoon yi ñu wote ci péncum ndawi réew mi, añs...mu ngi ci ay misaal yu am solo. Lépp a tàmbali ñetti fan ci weeru suweŋ, ci lu wër juróom-ñeenti waxtu ak fan-weer, bi nga xam ne komàndaŋu sàndarmóori bu penku bi, jëwriñ Daawuy Maane, woote na ci telefon buy yégle teewaayu Baay Móodu Faal mi ñuy woowe Booy Jinne ca Tàmbaakundaa. Elew bi dafa sonal sëriñ bi ba yàq doomam ju góor. Ci kanamu àttekat bi, ki ñu tuumaal ñaawlu na li xew, naan ci benn déggoo la pàrti yi déggoo ci tabax gi ak ci luyaas bi nekk ca suufu tabax ba. Yéenékaayu xel! Bi ñu jàngee sa laajug dàq gi, gis nañu ni ay ndaw ñoo ñàkk seen xalaat. Jombul mu jóge ci doxalinam ci koom-koom gi ñaar-fukki fan ak juróom-ñeent ci weeru mee jàpp benn fan ci weeru suweŋ 2021 ci biir réew mi, la Maki Sàll bàyyi loolu. Ñenn ñi ñuy wax yégle nañu sax ne ak juróom-benn-fukki milyaar yii, Senegaal dina am dara lu mu mën a am ci njàng mi. Wuute yile ci sama gis-gis moo ngi jóge ci li waa Farãas di laaj ak seeni njiit. Li laal saa-senegaal yi, mooy tolluwaayu xaalis bi ñuy wax ak doxalinu yoon, nguur gi, ci jàmmaarloo ak musiba mu rëy mi amul woon lu jiitu. Ki ñu tudde woon, ci beneen anam Direktëer bu Soleil dafa dem ci ag reetaanam gu yéeme. Njëgu gerte gi mu ngi jóge ci téeméer ak juróom-fukk ak juróom-benn atum 2012 ba ñaar-fukki seefaa ci kàmpaañ bu mujj bi. Militaŋ ak farandoo yi mën nañu jot ay gëdd yu ñu yelloo, ay ndokkeel yu ñu nangul ngir liggéey bu mag bi ñu wàññi woon. Mbir moomu moo tax saa-senegaal bi mën a wane ñàkk a déggoo ci payooru ñaari jëwriñ yi. Ci beneen anam, nettalib ñetti fan bu mujj bu ASD yégle nañu itam ne Farãas nekkatul réew bu jëkk ci limub réew yi (bën a jóge CEDEAO) ñuy jëfandikoo Senegaal ci génn. Dafa mel ni dafa yàq gëmu góolu pólótig bu yàgg bi nga xam ne dafa yàq mbooloo yi. Ci tënk, xaalis bi ñuy joxe ci Kãas gi ngir àllateretey depite yi, dafay nekk xaalis bu dul lempo loolu, donte am na lu war wala lu mu bëgg, ci lu mat sëkk. Maa ngi nuyu ñi ko woo yépp, kuréelu pólótig yépp boole ci. Ci noonu, dafay woo réewi Afrig yépp yu amul njuréef, rawatina yu Afrig sowu jant. Waaw, Cng joxe na màggatub at ngir xeexkat yi ci ñeent-fukki at ak juróom. Maa ngi juddoo ci ndam li te nekkoon fii ngir am ay raaya, waaye bu yàggee loolu, am na nit ñi, xalaat yi, dund gi te jàpp naa ni mbir yooyu gëmuñu ko, te yéguñu ne doxalinu këlëb bu mag dafa nekk noonu. Lu yàgg laa bëggoon ci pólótigu Farãas te dugal naa xaalis benn yoon ngir yóbbu ab pólótig bu Farãas ci nguur gi ngir bañ a ñëw ci kanamu réew mi. (Bul tiit ku la neex te nga defagu ko dara ndax am na ku la bëgg te defagu ko dara) Jant yooyu a ngi nii ngay noon. Su fekkee ne moom ci boppam dafa bëgg a bañ a jël penaatii, loolu la gën a am solo. Kariim Bensemaa wone na boppam waaye ñàkk na penaatii. Waaye nag, waa Guwarjolaa yi mujj nañoo bàyyi seen bal. Su booba, dina xam fu muy tegtànkam, tànn boor bi muy féete. Bi ñu woo Bruno Le Meer mënul a nëbb mën-mënu jumtukaayu defaru Farãas bu mënul a matal soxla yu am solo yi ci jamonoy jafe-jafe. Ginnaaw laaj lopitaal bi, jëwriñu biir réew mi yégle nañu ne nguur gi topp na lépp lu ñu def Tiwaawon, lu ci mel ne wàllu setal ak tuur ndox mi. Li wane mbas mi mooy ne ay alal ak yëf lañu war a def ci biti sàrti njaay mi. Du mën a doon wax itam ci taxawalug nguur gu doyadi gu am ci réew mi, ci pólótigu kujje gi ngir setal lépp luy njuuj-njaaju nguur gi ci sunu alal ji. Fan la fitna nekk ci doxalin wala kàdduy Usmaan Sónko ci seen xalaat? Ca ëllëg sa, ñeent fukk ak juróom-ñaar ci ngomblaan gi dajale woon nañu ca kër njiitu réew ma Lamin Géy ngir wote déggoo gi ñu nangu, nguurug Ja dafa daanu. Kàdduy bañ yu ñàkk yi ñuy wàññi mbir mi ci tereŋ bi ak enternet yi ñoo ko waral. Saa-senegaal yépp a ngi ànd ak jàmm ak yoon te dañoo war a laaj ñu bàyyi leen. Sëriñ Muntaxa dalal na ko bu baax, moom mi def firnde bu yéeme ci Soxna Ayda Jàllo ci bataaxal bii. Nañu waxtaan bu baax! jokkoo bu ndaw ñi bëgg réew mi ci Senegaal-JP. J. Kóol amoon na juróomi poñ, ñetti bal ak juróomi bal ci ñetti joŋante. làmmiñ, xam-xamu làmmiñ ak jokkoo. Li ñu mën a xaar mooy, M2D dafa yàq xare bi gannaaw bi mu yégalee dootug ñaxtu ci pénc mi ngir dugal nguur gi. Duñu bàyyi benn militaŋ dem ci wote yi ak beneen listi. Looloo tax, S. Yakuba, gëm nañu leen te gëm nañu képp ku nekk ci biir néeg bi ndax jëmale bu jëm ci Afrig bi dafa am solo. Léegi jigéen ñi dañoo war a gën a matal seen bopp, ñu am ay xalaat te doxal ay naali yokkute. Waaye leeral yooyu yépp dafa mel ni dafa am jeexital ci ja bi ñuy weccoo, lu ci mel ne ja bi ànd ak moom. Ngir yëkëti ndox mi jëm ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante ci wàllu jëflante. Ngir am waxtaan mu am solo te am solo, benn pàcc bu dëgguwul doy na, dañoo war a nekk ñoom ñaar, ñu laaj ku ci nekk ku ci nekk te bañ a yóbbu waxtaan bi te boole ci pàrti yi ko séq yépp te bañ a génne benn. Ki jëkk a faatu ci Senegaal boole kook koronaa bi (Pape Juuf jàmm ànd ak xolam) xalaat la. Ci ab waxtaan ci biir bu ñu jagleel kilifa yi ci seen biir, te waa Financial Times xoolee, kàngam bi nangu na ne lu ëpp juróom-benn-fukk ci téeméer boo jël téeméer boo jël téeméer boo jël téeméer boo jël téeméer boo jël téeméer boo jël téeméer boo jël téeméer boo jël téeméer boo jël téeméer boo jël téeméer boo jël téeméer boo jël téeméer boo jël téeméer boo jël téeméer boo jël. Xibaar bi ñu jot Seneweb wax na : waaye, joŋante bi du mën a am ëllëg. Boroom réew mënul a bëgg a mucc-ayib ci fàttali ñoñam yi nga xam ne ñoom dañoo mën a bàyyi moom rekk di ko réccu ndax limam. Ak lu yàgg ñu delluwaat ci wàllu xam-xam, ci kanamu aar lañu gis. Du mën a taxaw ci atum 2024. Déggalul ndigalu Sëñ Muntaxa? Ci tënk, réew mi séentu ko. Mu ngi topp ci : ci nguur gu mujj gi, benn xew-xew rekk moo amoon ci biir ropplaanu ndigalu njiitu réew mi, ca atum 2007, ngir gaaw a jot beneen jumtukaay, ñetti at ci kanam. Ati ab kilifa la bu jëkk ci askan wu mag la. Waaye lépp dafa nekkoon ci pëndub perlimpin ci kanamu saa-senegaal bi lambda bi. Léegi dañoo war a noppi bàyyi xale yi pólótig. Peyooru judduwaatug saa-afrig yi dina jàmmaarlook ñaar-fukki fas ak juróomi milyoŋi seefaa. Dawalkat bi seetlu dawalkatam dafa jaar ci yaramam laata muy jóge. Ngir mën a doxal jëf yooyu, ay jumtukaay yu wuute lañu taxawal, rawatina guddi gi, ayu-bés yi, ci fukki waxtu ak juróom-ñeent ba juróom-benni waxtu ci suba. Bi mu dugalee finaal atum 2002 - jamonoy ndam - ñeenteelu xaaj bi ñuy dugalee finaal ñaari at, Senegaal, xeetu Afrig bi gën a xarañ ci limub FIFA (ñaar-fukk ak ñaareelu xaaj bi), dafa bëgg a jël raaya bii yoon. Ni ñu ko jëkkee woon, Taxawu Senegaal ci li mu déggoo ak ay kóllëreem, dina am ci waxtaan yu dëggu te dëggu, anami doxalin yu gën ngir defar, fépp, ay ekib yu wóor ngir yóbbu sunu naalu suqaliku ci dëkk bi, loolu la wax. Su fekkee ne dafa amoon ay jafe-jafe ak jëf yu ñu war a jëfandikoo, du jëfandikoo, dafa indi doxalin wu jaar yoon wu mënul a yóbbu Senegaal ci yoon wu jaar yoon. Waaw, ngir bañ lëndëm gi, gëm-gëm boobu waruñoo boole xam-xam bi. Tëralinu tëralin woowu sàmmoowul ci yoonu joxe sañ-sañ yi. Yal na Yàlla wallu Senegaal. Ndokk ci dëgg-dëgg, saa-senegaal yi dañu leen a nëbb lu gaaw ndax seen njublaŋ gi feeñ ci jeexitalu jamono ji. Mbir yooyu yore na itam nguurug Senegaal juróom-ñaar-fukki milyaar ak juróom-ñaar. Ci dem yu metti yi ca Risi, Gones yi mujje nañoo dugal ñaari bit ci dara. Ndajem waxtaan yi ci wàllu xaatim ak këru liggéeyukaay VAMED, ci ndimbalug CNSS, ñoo ngi nii, te këru liggéeyukaay Kelement mi xam-xamam màcc ci wàllu wér-gi-yaram, joxe nañu ndigal ngir mu saytu naal bi ngir FSD, loolu la sunuy xibaar dëggal. Njàqare askan wi mooy li njiitu réew mi Maki Sàll teg ci boppam ak nguuram mu doon ay milyaar. BËGG A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND A JËND AËND AËND AËND AËND AËND AËND AËND AËND AËND AËND AËND AËND AËND AËND AËND AËND AËND AËND Xaalis boobu, wax na ci benn yéenekaay bi, dugg ci tëralinu jumtukaay yi ci àdduna bi ngir kàmpaañ 2021-2022. Ci lu jëm ci ponk bu jëkk bi, ci boppam maa ngi wër waaye ci neen. BEAC fàttali na itam ne bi ñu wàññee cër-ci-téeméer atum 1994, réewi CEMAC yi amoon nañu tamit wàññi koom-koom, loolu wuute na tey. Te ci biir xeex bi la kenn ci ñoom am ay gaañu-gaañu. Nekkuñu jëwriñ, njiiti réew mi wala ñu bokk ci ñoom ; ñuy xañ xaalisu askan wi ndax ñu ngi leen di dànkaafu ak a dànkaafu ñu dàq leen su ñu ñàkkee seen dëkk bi ci joŋante yi. Sama rakk ji dafa gëm ne mën naa jàppale lu bari ci taxawalug pàrti bi ci Farãas, rawatina ca Il bu Farãas. Defãas bi woon, bi war a jàll ci tàggat-yaram ca Kelaarefontaine, dina jàll ci Vincent Bórdo (ñaar-fukki at ak juróom-benn). Ci diggante bi, yenn ci nataal yi (xoolal toftal bi ci leeral) : Ab xelalkat bu jàngale ci wàllu xam-xam jot na ci lu tollu ci ñaar-fukki milyaar ak ñaar ci payoor gu tollu ci juróom-ñetti téeméeri milyaar ak juróom-ñett-fukk ak juróom ci téeméeri milyaar ak juróom-ñett. Benn doktoor-fukki junneek juróom-ñaar-fukk ak juroom-ñaar ci payoor gu tollu ci juróom-ñaari téeméeri junneek juroom-ñaar-fukk ak ñett. Benn xarañtekatu ëttu réew mi dafa am lu tollu ci juróom-ñaar-fukk ak juróom-ñaar-fukk ak ñeent ci payooru lempo bu tollu ci ñetti téeméeri milyaar ak juróom-ñaar-fukk ak juróom-ñaar. Benn boroom xam-xam bi jot na téeméeri junneek benn ak juróom-ñeent-fukk ak juróom-benn-fukk ak ñett ci payooru lempo bu tollu ci juróom-fukki junne ak juróom-benn-fukk ak ñett. Ab jàngalekatu njàngale mu genn-wàll jot na ci téeméer ak benn-fukk ak benn ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer. Laaj : lu tax seeni liggéey bàyyiwuñu seen bopp, ba léegi : ñu jël lim bu mat sëkk yi ñuy jële ci li ñuy jële ci alal ji ak kuréel gi ñuy jële ci loolu? Waaye dañuy séddoo bëgg sa réew ndax sunu pàrti mooy bëgg sa réew ci Senegaal ngir liggéey, jubadi ak xaritoo. Jot na nag ñu seetaat doxalinu sunuy teewalkat laata ñu leen di yebal ngir ñu teewal Afrig sowu jant. Ci loolu, dinañu yokk ay koppar ngir mbay mi ak kaaraange suuf si tollu ci juróom-ñett-fukki milyoŋi dolaar, maanaam ñeent-fukki milyaar ak ñeent ci seefaa. Mauricio Pochettino tàmbali na Fernãa Llorente mi dugal Mansesteer Siti ci joŋante bi (ñeent-benn). Mu ngi nekk ci diggante Senegaal ak Mbooleem réewi Ërob yi, Garsi bi tontu na li mu bëgg a dooleel tëralinu toppatoo ak saytu réew mi te yokk doxalinu nguur gi yor wàllu yoon ci Sahel gépp, di sos ay ndawi takk-der yu dëgër. Amoon naa ko ay yoon yu bari. Te nag, ndax ñoom ñépp dañoo bég, ñoom sax way-jëfandikukati doomi Tirki ak Farãas yi tàmbali nañoo dans ak ñoom. Ginnaaw yi ñu bokk ci kuréelu njiitu réew mi di génnee, te ñu war ko def, te nga xam ne ki gën a mujj ci njiitu Sàndergie Réew mi, dafay nekk ndoorteelu doxalin bu ñuy yàq njiitu Pastef, waaye itam di defar mbooloo mu ñuy fàtte coowal réew mi ci alalu réew mi. Ci xolu saa-afrig yi dëgg! Doo bàyyi mukk seen bopp! Doo leen neexal seen gis-gis. Ismayla Sàrr dafa war a des ci ndijoor ni ci këlëb bi ngir tiye ay xalaatam. Tëralin yu Machieval yi nguur gi di waajal te xam-xamam màcc ci jëfandikoo doole, àtte ak jumtukaayi yoon ci kaw kujje gi, mën na nekk lu kenn mënul a waajal jeexital yi. Ci yëngu-yëngu yooyu, dafa war a wax ne xale bu am pas-pas, ak mbëggeel, ak yërmaande, ak yërmaande, wóor na ci moom boppam. Mbir mi yépp ndax wiris bu ñu mënuñoo gis sax ci bët bu ne duŋŋ! Gis nanu sax ci ab widéwoo, ab defkatu almaañ bu doon digal way-jëfandikuam yi ñu sóob ak ndox mu fees dell, mel ni wiris bi dafa ragal lëndëm. Dañoo joxoon ay xalaat. Ñoo ngi jéem a defaraat pexe yu bari, donte loolu wéddiwul ne ci bésu joŋante bi, dinañu defar noonu. Loolu, gannaaw bi mu siiwalee ci facebook ab bataaxal bu ubbite jëwriñu biir réew mi Aali Nguy Njaay. Te ñu xamal seeni kóllëre : dinañu dem ci wote yi ci raaya bu Bennoo Bokk Yakaar (BBY). Loolu lépp a ngi dëggal gëm-gëm Umar Jaara njiitu RH, Abas Ndao dafa nekk këru liggéeyukaay bu xarañ te am doole ci xarañte ak njariñu nit ñi ko séq, rawatina kapitaal. Ginne itam ajandi nañu ko ca atum 2019 ak 2021 bu CAN U17 ci ndigali CAF ak kuréelu futbal bu réew mi ñu dugal xaalisu téeméeri junney dolaar. Ginnaaw bi ma fàttali Yàlla boroom doole yi ci xibaar yi Yoro Jàllo, Usmaan ak Abu Mamadu Si, damay dundal ñi gën a metti ci gurub Leeral, ci njabootu néew yi ak këri tas-xibaari Senegaal yépp. Ci fukki at yi ñu joxe, wóor na ni yónnee xarañte gi dafa war a am jeex ci sama xalaat, kon sunu askan wi dañoo war a mën a jëfandikoo mbir mi ni ñuy am ndam ci pàccu Aibd-Mbor. Pàcc bu mujj bi defãas bi gën a xarañ ci Ligg 1 jiitu na Alfon Areolaa, Eduwaar Mendi, Beñamin Lecomte ak Anthony Lopes. Ci wàllu, ngomblaan gi nekk ci Senegaal ab dëkkuwaay la bu amul àq ak xaalis te ay koppar yu ëpp juróom-ñetti milyaar lañu wote at mu nekk te li ëpp ci ñoñam waxuñu ko te bokkuñu ci benn saytu (benn IGE, du ëttu àttekaay,...). Senegaal am na ndajem dibéer ci digganteem ak Kolombie, te Tayiti war naa jóg jàmmaarloo ak réew miy dalal. Yàqute yu bari yóoyu woon nañu coppitey lempo yi ci liggéey yu xarañ yi te, ci ñaar fukki fan ak ñett ci weeru mee atum 2016, tollu woon na ci juróom-benni milyaar ak juróomi téeméer ak ñeent-fukki milyoŋ ak juróom-ñaar-fukki milyoŋ ak juróom-ñaar-fukki junne ak juróom-ñett-fukki junne ak juróom-benn-fukki junne ak juróom-ñett ak juróom-fukki junne ak juróom-benn-fukki junne ak juróom-benn-fukki junne ak juróom-fukki junne ak juróom-fukki junne ak juróom- Massaer Siise lañu tabb ki topp ci njiitu réew mi ak njiitu réew mi ci British Petroleum ngir Senegaal. Pólótig am na taxawaay bu am solo ci tëralinu gox bu neex. Bi ñuy xaar joŋante yi ñu jële ci joŋante yi nga xam ne dañuy dégg yaakaaram, te balaa coow li di xeex ak Alseri alxemes, ekibu Senegaal ñoo ngi ci ndaje mi, di topp ci Esipt, Niseriyaa ak Marog, yeneen ñi gën a dëggu, ñiy am ndam ci seen ndaje mu jëkk. Mën na fàttali li jokkale ñi dëkk Senegaal ak seen réew, ak li jokkale Jàspora ak réewam ma cosaanoo. Bu ñu ko tëkkalee ak LFR1 mi tollu ci ñaari téeméeri milyaar ak juróom-ñeent-fukk ak juróom-benn kos juróom-ñeent kos juróom-ñeent-fukk ak juróom-ñaar-fukk ak juróom-ñaar-fukk ak juróom-ñeent ci seefaa ak ñetti téeméeri milyaar ak juróom-ñeent-fukk ak juróom-ñett kos juróom-benn-fukk ak juróom-ñett ci seefaa ngir LFR, naalu yoon bile am na yokkuteg ñaari téeméeri milyaar ak juróom-ñeent-fukk ak juróom-benn ci seefaa (juróom-ñeent kos juróom-ñeent ci téeméer boo jël) ak ñetti Njiitu këlëbu basket bu Saint-Louis bi, Baaba Tànjaŋ dafa wax ne dafa gën a néew doole te metti lool, ndax kenn ci ñi ñu fa ñàkk moom dafa ànd ak ekibu Leeral bu Mme Lalia jiite ngir ab waxtaan ci basket bi. Naka la kuréel gi mën a jébbal kilifteef gi doŋŋ ci ndimbalu kilifteef gi teg ci wàllu kilifteef gi te muy dox ci turu nguur gi? pàcc bu nettali bu CEP bi) Bëgg-bëgg la ngir leeral ne ci benn déglu yi (dax ñaari yoon lañu ko déglu), Sëñ Meysa NJAAY, njiitu biro suuf si bu Ngor Almaaxi, wax na ci li mu doon taxawal njiitu suuf si ca kuréelu jàmm gi, waaye wax jooju àndul ak dogal limat 77-563 bu ñetti fan ci weeru sulet 1977 biy amal kuréel gii : jotkatu suuf si Ngor Almaaxi bokk na ci sañ-sañ, wuuteek njiitu suuf si nga xam ne bokkuñu ci te bokkuñu ci. Bëgg-bëgg bi mooy am ndam ci gaaw a yokk coppiteg xarala yi ci nguur gi di Gauteng ci taxawalug dundin wu am solo. Lu ci ëpp ay milyaar lañuy yàq, te bu yàggul ñuy yóbbu ay nit, nga xam ne ñoo ngi ci kuréelu nguur gi. Ñu leeral nañu ci ab téere bu mujj bi ne képp ku bëgg a wéddi diine ak liggéeyam bu dëggu, dañu koy gëm-gëmal ci ay xale. Ci noonu, waxtaan yi dinañu jur ci deppalaatig Keer Masaar, taxawalug ay gox yu bees ci diwaanu Ndakaaru ak limub gox-goxaat yi nekk ci diwaanu Keer Masaar, Pikin ak Rifisk. Waaye wóor na ma ne juróom-ñeent-fukk ci téeméer boo jël ci ñiy bëgg futbal bu dëggu bi def nañu ni man rekk di laaj jeexitalu beneen futbal bu bon bi. Ndax mën ngeen a seetaan ci seen bët ndax kenn ci ñoom dafa ñëw di daanu? Sëñ Faal mi mënul a saytu mbiru biir réewam mënul a indi dara Càdd lu dul dem ci mbindam mu yàgg teg ci am xaalis ngir way-jëfandiku yi nga xam ne yàgg nañu ko. Ci beneen, ca kaare ba ñu mujjee, la woon Samaleeg, mi itam dóor ba dóor beneen pàccu dénd bi, waa Àngalteer ya dëkk Petero bu Lundaa. Dafa jafe ñuy xeex nit ku bëgg a nekk njiitu réew mi di yóbbu naal bu am solo ba noppi nekk ci mbir yu néew doole yii. Kapiteen bu Portigaal bi ànd na ak ay ñoñam yékkati raayab Ligg Réew yi 2019, bi ñu jël jàmmaarloo ak Pays-Bas. Jëwriñu koppar yeek koppar yi, Abdulaay Daawuda Jàllo, ak njiitu doxalinu Bànku Monjaal (BM) ci Senegaal, Natan Belete, xaatim nañu ci àjjuma ñaari déggoo yi am ci lu tollu ci téeméer ak juróom-fukki milyoŋi seefaa ngir dooleel ñaari naal yiy jëfandikoo ndaw ñi ak xeex mbënn mi. Bi ma nekkee liggéeykatu nguur gi, li ma doon jaaxle mooy ni ay jumtukaay ak jumtukaayi biro di beesale te lépp nekku woon ba tey. Foofu la xew-xewi mbir mi nekk. wala Senegaal! Ci Seŋoor, A. Juuf, Laay Wàdd, ñun ñépp a ngi ragal ñépp, waaye bu seen baat di jeexee, dara du leen aar!! At mii Senegaal dina fay lu ëpp juróom-ñaar-fukki milyaar ak ñetti téeméeri bor ak jafe-jafey askan wi : ñàkk a xëy ci ndaw ñi, mbay mi, mbas du am, ndóol du am. Ci réew mu bëgg yokkute kaaraange dafa war a nekk ba tay ab xarañte bu ñu séddoo ci diggante nguur gi, gox-goxaat yi ak askan wi. Dañu maa yóbbu ci solukaay yi nga xam ne jot naa faju bu jëkk ci fajkat bu kaaf bi laata ñu ma yóbbu ci ab cliniqu, loolu la yokk. Dëgg-dëgg, ki doon doon nekk tàggatkat bu Pari Saint-Germain dafa war a xaar ba Karlo Anseloti topp ci Peb Guwarjolaa ba mujjee dóor Mastodonte Munich bi. Dëgg la ndax sàndarma mës na ñoo dem sama kër yaay ca Sigicoor ngir nangufay kayiti parenaas. Yóbbu nga lu dul musiba thi deuk bi defo fi fi dara mënul sax li gën a yomb moo gën a dëgëral jàmm ci mbir yi ak dànkaafu yi. Tay jii, lu yées juróom-ñetti weer ci taxawalug Eko bi, xalaat yi ñépp ànd nañu : ajandi bu bees bu kenn mënul a jël. US Monastir dóor na leen alxemes jii ci màndargau juróom-benn-fukk ak juróom-benn-fukk ak juróom-benn. Lu tax amunu ñaar-fukki lopitaal ak juróom yu bees : ndax Maki Sàll lekk na téeméeri milyaar ak juróomi téeméeri milyaar te bàyyi na imperialisme lekk, looloo waroon a liggéeyal Senegaal ak Afrig ay bërëbi wér-gu-yaram, njàngale, kaaraange. Jàppale kuréel yeek kuréel yiy xeex koronaa wiris bi te joxe leeral, gis-gis ci dajale xaalis bi ak ci deppaas yi ñu def yépp. Loolu, gannaaw ñaawtéef bi kurél gi yore téerey askan wi (USL) ci awokaa bi Me Abdulaay Tin. Ci yoonu Senegaal mën nañoo jaay doxalinu ndàmpaay bu wuute ak doxalinu bor ci wàllu nangu ngir njariñu askan wi. Gannaaw bi ñàkk a wone saa-senegaal yi ne mel nañu ak ñoom, RA yi. Njiitu ekiri bu Mbuur bi jot a jàll ngir xeex ak Bàlla Gay 2 ci ñaar-fukki fan ak juróom-benn ci weeru suweŋ bii di ñëw, dafa bëgg a dem ak mbëj-sa-réew bi Ëmmë Sene. Su nu sukkandikoo ci Vox Poluli, liggéeykati Sde yi, lu ëpp li ñu bëgg a yàq ndox mi ci Ndakaaru, yónnee nañu démb ab yégleb gereew bu am weer te dina am fan-weeri fan ci weeru nowàmbar bii di ñëw. Ci biir sama àndandoo, gis naa ay ndaw yu am njàng mu baax ba ñu nekkee ay ndaw, teg ci diir bu yàgg, dañu dugg ci ay kuréel yu am ay jeexital ci seen dundinu bés bu ne. Ca atum 1928, dafa dem Farãas, fa mu desoon ñaar-fukki at ak juróom-ñaar te mësul a dakk. Risi nanguwul a topp ci Opep ndax wàññi njëgu petorol bi, Arabi Saudit dàq na di wàññi njëgu mbayam te Etaasini dañuy dem waxtaan ci diggante ñaari réew yi. Kenn warul a wax ne yàgg na ngir def lu baax, ne mënu leen a jël nguur gi teg ci defaraat bar bi. Laata doxalinu booloo bu Senegaal Almaañ. At mii saa-senegaal bi dafa fukki bit ak juróom-ñett bokk ci Ligg bu jëkk bi ba noppi dóor li mu dugal ci sàmpiyonaa Àngalteer (fukk ak ñaar). Ci noonu, jàpp na bu baax yokkuteg kóolute gi diggante askan wi ak way-pólisu pólis yi, ci kanamu tàmbali ab jafe-jafe bu ñu bokk ci diggante ñaari entite yi. Yaakaarug yokkute guural gi ci yoonu sañ-sañ bi ñuy xeexal sàrti réew mi. Li ñu jëkk a leeral mooy gën a bañ jigéen ñi ci kanam góor ñi. Réew mu dox rekk moo ko mën a maye. Xamoon nañu ne ñun ñoo nekk coppite, dunu xaar bu baax coppite gi! Dunu jóge ci bañ pólótig ci tolluwaayu réew mi : benn ci pàrtiy kujje gi gën a bañ ci réew mi. Pastef mën na am ndam saa su ne ci wàññi ay xalaat yu rëy ci yoonam ci pólótig ak xalaat. Laata kàmpaañ bi jëm ci wàllu mbay atum 2020-2021, kuréel yiy saytukat yégle woon nañu Senegaal taw bu baax te ñu séddoo ko bu baax ci jamono jii ak ci biir-a-biir. Ci moom, pólisu réew mi yebaloon na ca Tiwaawon lu jege ñaari junniy nit lu ci mel ne birigaatu saytu ak pólisu yoon, ci wàllu kaaraangeg gàmmu gi, ab doxu diine bu yàq ay téeméeri junniy nit ci péeyu Kees. Ndax dinañu wax ci pàcc fukk ak juróom ci nettali bi : depite Usmaan Sónko mi yëngu ci yoon wi nga xam ne dafa nekk yëngu-yëngu ci yenn ñi ko jagleel, di jëfandikoo ay bor (...) waaye bi muy xaatim déggoo yi ñu taxawal ak ay kiliyaanam, Usmaan Sónko dafa bëgg a wone Sëñ Ismayla Ba mi nekk lu leer aw bor buy saytu ay këri liggéeyukaay yu ATLAS ak Màrkaleg ya nga xam ne Usmaan Sónko moom nañu ko. Dafa yomb nga ànd ak mbooloo mi waaye boo bëggee a jàppale kuréel gu mel ni Pastef te nekk kàddu gi ñu gaaw a wéddi ay kàddu rawatina ci mbir mu doy waar mi des te mooy benn mbir mu màndargaal kuréel gi ci xelu askan wi ak askan wi. Yàqute la. Léwonaar bu Winci bind na ne nataal ab xam-xam la, xale bu jigéen bu jigéen bi nekk moom la. Fàttaliku leen Senegaal - Kódiwaar ci atum 2013 bi ñu dakkal Ndakaaru ndax farandoo yi ñu nax. Yëngu-yëngu yooyu dafay soxla pólótigu aaye, wér-gu-yaram te ànd ak njàqare bu baax, nga xam ne dafa war a am ay toog. Mdr : tabb nañu la bu bees bi nga nekk njiitu doxalinu Seen Et Marne (juróom-ñaar-fukk ak juróom-ñaar), lan mooy say naal? Diir bu baax teg ci diwaanu téere yi waroon na bañ ay wax yu bari ci pàcc bu jëkk bi. Bi Xànju-Libertine amee sañ-sañu jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jëkk a jë Bu ñu sukkandikoo ci yéenekaay bii di L'As, saytu réew mi yépp (Ige) moo ngi ñëw di dajale ay gox yu bees ci gox bi. Ab bis jóge Binjoona daanu na ci yoonu Gàmbuul Cog ci diwaanu Kawlax. Waa ñaari dëkk yooyu gis nañu bu jëkk ñaari daamaar, ci ab rawante bu doyadi, wër ci bàmmeel. Ci loolu, wuute nañu ak dugal xaalis bu nekk ci wàll wi nga xam ne ki fay xaalis bi dafa am ndàmpaay gu mucc-ayib, dafa am yelleefu joxe kaaraange gu mucc-ayib, ci misaal, fayug deppaas yi ci wàllu wér-gi-yaram, yelleefu pensiyoŋu àllaterete, wuuteek dugal xaalis bu nekk ci wàll wi nga xam ne dañu koy jële te duñu ko wecce. Am na ay kilifa yu dëggu, xam-xam ak kilifa (tel Ibraayma Faal) yu saa-senegaal yi bëgg a wax. Dañoo wax nag ne loolu du leen a tere ñu topp xeex bi. Mënuñoo ñëw di liggéey ba léegi di jéem a am ay jeexital ci ay ndaje yu bitim réew, loolu la leeral. Usmaan Njaay dawalkat bi séy na ak ñetti doom yu góor. Abiib NJAO : mën a am ay loraangey mën a am ci way-jëfandiku yi ci wàllu koppar, yëngu ci ñi jiitu ci Senegaal, ci jamonoy jafe-jafey wér-gi-yaram, wane na kóolute gu rëy ci màrse xaalisu bitim réew ci pólótigu pénc mi nga xam ne mooy njiitu réew mi, di xool jeegoy koom-koom bu Senegaal ci wàllu yokkute, saytu ñàkkug koppar gi ak doxalinu bor bi bu baax. Ca féewiriyee 2019 ba, pólis ak ab farandoo APR dañu leen di metti ngir dooleel kàmpaañu wotey kujje gi. Genre li ñuy def ci dëkk bu mag bu nekk te jox cër OUI dëkk bu mag dafa war a am ay jafe-jafe. Li ci ëpp dafa mel ni nit ñi xalaatuñu ci wér-gi-yaramu xalaatu tàggatkat yi te gis naa ko saa su ma bokkee ci laaj yooyu. Loolu, ci biir doxalinu tëralinu yokkute Senegaal, ci wàññi gox yi ak wàññi jafe-jafey askan wi ngir neexal askan wi. Maodo, moo nekkoon njiitu nguurug Senegaal, bu jëkk ci yoonu atum 1957, ci atum 1958, ba mujj ci kuréelu Mali. Ñi ëpp ci jigéen ñi génn nañu itam ci njaayum liggéey bi, di ñàkk a liggéey. Waaye tolluwaayu dugg bi néew ci yenn diwaan yi, dafa waral tamit doxalinu kaaraange yi ci seen bopp. Rax-ci-dolli nga tàmbali wër-gu-yaram gi, ñoom ñépp dañoo suul seen bopp ci ay gaynde yu mel ni ay royukaay. Ci jamono jooju, jafe-jafey doxalin yu bees yi ci BEAC ak soxla bu gaaw ci liggéeykat yi yore koom-koom dafay jur ñaxtu bu rëy ci wàllu koppar yu néew doole, te kuréel yi dañuy rëcc, loolu la benn yéenekaay bu laaj ñu tudde ko ndax xalaatam gi mu déggoo ak ay kàngam. Fekk na, juróom-ñetti ci ñoom am nañu xaalis bu ñu bokk : farãa seefaa. Dëgg-dëgg, ñaari ndaw ñoo jaaxle ci biir jëkkër ji. Yëg-yëg boobu, boole ci nanguwul yoon yi ak bëgg-bëggu boppam, dafay jubal nettali moroomam tey indi ay jëf yu jub, xalaat, natt. Ci benn pàcc, dafa amoon US Monastir, imperiyaal ci pàccu gurub, teg ci ñeenteel ak genn-finaal (juróomi mats, juróomi ndam). Xamuma ko, taskati xibaar yi ñëw ñëw ñëw ñëw ñëw ñëw wala maky sàll moo ñëw ñëw ñëw. Maki Sàll, li ko tax a ndóolal kuréeli pólótig yi, PS, AFP ak PDS yi yàgg a yàgg ci wàllu pólótigu Senegaal. Dama laajee laaj boobu, ci yoon wu jëkk, atum 2016 te masuma woon depite. Askan wee nu tax a jóg, moom lanuy xeexal ba keroog Yàlla di teg réew mi ci sunu loxo, nu daldi koy defar bu soobee Boroom bi. Ay ndimbal la bu mën a nekk ci biir ak ci biti. Waaw, ci lu weesu, ay dëgëralkat yu néew doole lañu fekk ñu bari ñu dàq leen te ñuy rusloo lim yi ak jeexital yi. Ndaw si saa su nekk njiit la saa su nekk njiit. Su nu sukkandikoo ci mbébétu eko bi dina mën a àgg ci. Waaye beneen yéenekaay bu jege ngomblaan gi di liggéeye ci wàllu koppar dafa xalaat safaan wi. Ndax dégluwunu ci lu yàgg ay yàq-yàqute ci mbir moomu di wone lu doy la baykat bi mujj doon nag wu meew? Bu loolu weesoo, bég naa lool ci li ngeen ma seetsi ngir séq ak man jotaayu laaj-tontu bi nuy waaj a amal. Dafa mel ni nit ñàkk a faj seen bopp. Mu ngi doon yokkute liggéeyu Wàdd ci diiru ñetti at ngir dundal liggéey yi fi nekk ba fii. Laaj bi lañu ko laaj ci yéenekaayu surnaal bii di Le Soleil. Li njiitu réew mi di fay ñi ko jox mooy gën a baax ci dundinu askan wi ak jëfandikoo seen bëgg-bëgg yu xóot yi, yiy wane njariñu réew mi. Pastef Suisse ŋàññ na ci anam bi gën a xarañ, li jiitu tey bëgg a tàmbali ab xeex bu taxaw te amul benn njublaŋ ci jàmmaarloo yu ni mel, ngir xeex li ñu am ci demokaraasi te tax ba njiitu Pastef mën a doxal yelleefi askan wi, jiitu ko ci nguur gi! Kuréel gi Bu ñu sukkandikoo ci L’AS mi joxe xibaar bi, dañoo war a bokk ci benn pàccu Blow (Ndlr : amal màggal bi di ragal ñi ñu tere ñépp) ba fekksi leen ci ginnaaw bari yi. Fexe ba lempo yeembambaay, ñi war a fey ñépp di fey amagul Senegaal fi mu tollu nii. Ñoo ngi koy jëfandikoo ngir ñu sàmm tëralinu nguur gi. Ca at mii mujj ca Dortmund, def na liggéey bu gëmul dara. Am nañu ñaar-téeméeri milyaar ak juróom-benn, benn milyaar ak benn milyaar ak benn milyaar ci dolaar. Njiit li : tabb nañu la bu bees bi nga nekk ki topp ci Moyip Farãas, yan mooy sa mbébét? Maki Sàll ak farandoom yu Mbootaayu réewi Afrig yi, ci mbiru jafe-jafey Mali yi la taxawaayu Watara jàkkaarlook Keyta romb leen. Waaw, dañuy laaj ko su nu gisee ne ki teewal Càdd moo wote Ronaldo ci bopp bi, Mbappe ci ñaareel bi. Mooy lépp lu moy futbal. Bi ma yóbboo sama toogaay bu ñàkk ci liggéeykat bi, dafa jël sama telefon niki lu ma wër. Waaw, këri tas-xibaar yi jël nañu dogal bu baax ne dañuy sol ay kawar ci yenn pàcc yi nekk ci askan wi. Gis nañu jumtukaayi xalaat yi ngir yokk PSG ba ci ay bit ba tax ñu dugal ko ci ndimbalal Tomas Kubeg bu imperiyaal ci bit yi. Basiiru Góoy nekkul woon sax ci ngàllog sawara samba sàll moom lu mel ni nit, nit ku amul xol sax doonte bokkul woon ci suul nit ki musal Senegaal ci loxoy Maki Sàll. Limal lépp lu waral xayma boobu. Yëngu-yëngu yi lañu binde ci kayitu doxalin wi. Ci biir mbasu Koronaa wiris, tenisitkatu Amerig bi, Kirisen Harrison, dafa waroon a fay junniy dolaar ginnaaw bi mu bañ a bokk ci ab waxtaan ndax dafa waroon a sol ab mask. Ci noonu, bi ñu sóoraale fayug saytukat yi ak jotug ag diw ak kàmpaañ, li ñu ciy soldaar mooy juróomi téeméeri milyoŋ ak juróom-ñetti téeméeri junne ak juróom-ñeent-fukk ak ñeenti téeméeri junne ak juróom-benni téeméeri junne ak juróom-benni téeméeri junne ak juróom-benni téeméeri junne ak juróom-fukk ak ñaar-fukk ak ñaar ci seefaa. Te menti rekk mooy doon wax ni ni mbir mi di doxalee dafa nuy dalal. Maki Sàll ñëw na! Ba ci mbubbi Maki Sàll yi gën a baax ñoo gën a baax ñépp ci M2D. Li dëggu mooy pàccu aar, yég-yég bu mat sëkk. Ban njariñu Mãasuur Fay la ngir jël jëwriñ ju yor ñaar-téeméeri milyoŋ ak ñetti téeméeri milyoŋ ak ñetti téeméeri milyoŋ ak juróom-ñeent-fukk ak juróomi téeméeri milyoŋ ak juróom-ñeent-fukk ak juróomi téeméeri milyoŋ ak juróom-ñeent-fukk ak juróom-ñeent-fukk ak juróom-ñeent ci seefaa ci gafakag réew mi, su dul loolu nekk goroom njiitu réew mi. Liggéey bu tuuti ngir Sewille jàmmaarloo ak Leganes. Loolu lépp moo may fàttali ne Sónko mooy BËGG. Mbir moomu dañu ko war a leeral ngir kilifa yi ci war mën a tontu seen jëf. –Yenn njiiti Afrig yi te Maki Sàll gën cee fës ñu ngi ñaan ñu baal leen bor yi ñu ameel yenn réew yi. Dëgg ngeen wax ma ne yaw ñoo am juróom-fukk ci téeméer boo jël ci waa jullite, ñeent ci téeméer boo jël ci waa jullite waaye Yàlla bëgg na yoon ak jëf. Bàrcsaa dafa jublu waaye mu ngi nekk njiit donte lépp ndax Reyaal ak Atletiko, ñoom ñépp ñàkk a am ndam ci Bétis ak Sewil, mënuñoo jëfandikoo caaxaan bu Blaugranaas yi. Ngomblaan gi mën na leen a jëfandikoo ci wotey yoonu nangu wi. Ab jàngalekatu lekool Maba Jaxou Ba bu Niworo dóor na ndongo li ak paaka. Li ma rafetlu mooy deret ji ne sereŋ ba fàww ñàkk xel ndax ay dige yu ñu dul jëfe. Àngalteer mën na itam waññi xaalis bu mag : ndimbalu askan wi. Wóppau màggalu bés boobu, delloo dundin yi, jublu na bu baax ci mbébetu mbootaayug Ekolibri, nga xam ne li ko bëgg mooy jël ay dëkkuwaay yu ñu yàq ak / wala yu ñu tasaaroo ci péey bi te soppi leen ay pepp yu ñu naat. Jamono joo xam nañu ne ñenn ñi dañuy woo Bretton Woods bu bees te xaalisu àdduna gi wone nañu seen diggante, su nu xamee ni coppite yi ci wàllu pexe yi dafa gaaw ba Ërob sax di daaneek boroom-kër yi ciOTAN bi Macron waxoon ci lu yàggul ne mooy bakkan. Bu ñu ci yokkee tolluwaayu jafe-jafey réew mi, mi leen di jàppale te nekk ab yàqkat bu am doole ngir yàq mbooloom kujje gi teg ci wone ñàkk a xarañ gi sunu njiit yi am! Waxleen seen bopp : benn) Ndakaaru moo gën a yàq ci àdduna bi ci wàllu tolluwaayu cér-ci-téeméeru PM10 ak jeexital yi ci wàllu wér-gu-yaram bi juddoo (fippukat, rakk pitax bi). Maa ngi doon dem ca sunu dëkkandoo ba noppi di laaj : jàmm, Muhamet a ngi fi? Ngir def lu baax Madam, Njiitu FMI wax na ci jeegoy Senegaal waaye ci dëgg-dëgg, kókkote bi dafay loru ci kaw ISPE. Mdr : Ban gis-gis nga am ci xew-xewi pólótigu Senegaal? Ñàkk a sàmm tëralinu déggoo gi ñu xaatim ak jëwriñ ji yor wàllu ndox mi ak setal mi (MHA) mu nekk jëwriñ ji yor wàllu ndox mi ak setal mi (MEA) ñàkk a nangu liggéeykat yi ñooy ñi gën a am solo ndax liggéeykat yu ëllëg yi ñuy jëfandikoo ci doxalinu taxawalug askan wu bees wi te ñu ngi ci bokk. Ñépp a ngi wax ci mbir moomu muy bàyyi mbóot. Liggéeyi njàng mi yi ñu bàyyi ci seen bopp dañu leen sarxal te jàngalewuñu leen ci. Ñaari bërëbu liggéeyukaay yi ñoo wax ci gis-gis yi Maki/Idi am. Ci juróom-benneelu xaaj bi, yàggul ci jàngatug naalu yoonu koppar bu jëkk ci atum 2020 ci péncum ndawi réew mi teg ci laaj ci waxtu wi nga xam ne amul lu leer ci séddale doole yi ci diggante liggéey bu jëkk bi ak bu ngomblaan gi. Kujje gi amul gis-gis. Waaye, tey, tele yi, rajo yi,anternetbi, yéenekaay yi dañoo bare lool. Dañoo war a am xel mu yéeme ci Seytaane bi ngir bañ a gis ci ginnaaw ubbiteg maye yu bees yu Orãas di ko wéddi, ginnaaw kàmpaañ bu rëy ba soppi turu Tigoo ak njënd ak njaay mi bu baax. Doxalin wu am solo la ndax ñenn ñi dañuy jëfandikoo tasaare boobu ay jeexital yu am solo. Joŋante bu yàkkamti la waaye leer gi jóge na Dibala. Taala Silla dàq nañu ko ci waa gox bi làq Fal Askan wi. Koaliyoŋ bu mag bi ñu jagleel njiitu Réew mi Idrisa Sekk dina ko topp te boole ca Agibu Sumare, Paab Jóob, Isaa Sàll, Meetar Madikee Ñaŋ... Bëgg naa gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw a gaaw. Baax nañu sunu kilifa yi leeral seen xalaat yu doyadi yi ci wàllu GENRE, yelleef yu bees yi ak dëggalug tëralinu Maptoo bi, ak bérab bu sell ngir ñu tere ngóor-jigéen ñi ci sàrt yi. Te nag dafa gaaw a nekk lu am solo ndax saa su mu doon futbal, su amee lu mu ñàkk sax, dafa doon def ay mbir. Waa Almaañ ak Àngalteer lañu doon wax te bañ a jëfandikoo benn baatu xam-xam, waaye amoon na ay jafe-jafe yu ñu war a topp. Gannaaw fukkeel ak ñaar yi ñu jàpp, inspektëeru nguur gi yor wàllu kaso bu Ndakaaru Mbay Saar moo jëkk a tontu. Ca atum 1789, waa Farãas gannaaw coppite ba, jeexal nguurug monjaal ba, wax nañu ci màggalug dog fukk ak juróom ci xibaaru yelleefi doom aadama ak doomu réew mi ne askan wi yépp am nañu yelleefu seetlu, ñoom seen bopp wala seen njiit yi, li war ci ndimbalu askan wi, nangu leen ngir ñu mën a topp li ñuy jëfandikoo, xam li ñuy andi, li ñuy nangu ak diir bi. Naka noonu, nit ñi lañu jàpp ndax njiiti sàcc yi, njaayum yàmbaa, wërsëg ak yeneen. Ca 2017, mu ngi def kayitu wote bu mu mën a xam li ci nekk ak lim bi. Maa ngi Soxna Jóob, maa ngi cosaanoo Ndakaaru waaye maa ngi cosaanoo Luga, dëkku juddug sama baay. Wuutey xalaat yi doon wuute ñaari nit yooyu, terewul leen ñu liggéey bu baax ci biir pàrti bi ñu sampoon. Dañoo war a bàyyi xel ne saa-afrig mënul a dox ci kanam. Ngir atum 2019 bu gàmm bu Tiwaawon, kuréelu wér-gu-yaram bu lopitaal Maam Abdu Asiis Si waxul ci jumtukaay yi. Tëralin wu dugal xaalis bi war naa tax réew yi nekk ci wàllu wér-gi-yaram gën a dëgëral seen i tëralinu wér-gi-yaram ak doxalinu wér-gi-yaram, yokk wér-gi-yaram yi gën a néew doole ci paj mi, tàggat liggéeykati wér-gi-yaram yu jëkk yi te dooleel bokkug askan wi ngir saxal kóolute gu askan wi. Waaye moom ci boppam, loolu la Les Échos xamle ci joŋante bi, ay kamera yu toppatoo këru liggéeyukaay lañu ko jàllale. Ñoo ngi leen di xaar ci kaso yi ak li ñu leen di teg ; ñoo ngi leen di xaar ci yiw wu siiw wi ñu jagleel ko ni lu bon ; lépp di leen fàttali ne ab depite lañu jàpp, waaye du doomu réew doŋŋ. Yéen askan wi! Dañoo war a déggoo ci xeexu koronaa bi. Naka lañuy yaakaar ne xale yi dinañu gën a dox bu ñu leen daan? Sunu sang dafa nu wax ne : demleen ubbi seeni téere. Duñu la jox seen balu wurus! Yàgg-yàgg! Xam naa ne ay bés a ngi fi. Fi mu tollu nii, naqar ak yëngu-yëngu la ca Aname dëkk ba nekk ca deppàrtemaŋu Koldaa. Lawalkatu Momo Jàmme bi laaj na tolluwaayu téeméeri milyoŋ ak juróom-ñaar-fukk ak juróom-ñetti téeméeri milyoŋ ak juróom-benn-fukk ak juróom-ñaar ci téeméer boo jël juróom-ñaar-fukk ak juróom-ñaar ci téeméer boo jël juróom-ñetti téeméeri milyoŋ ak juróom-fukk ci téeméer boo jël juróom-ñaar ci téeméer boo jël juróom-fukk ak juróom-fukk ak juróom-ñaar ci téeméer boo jël juróom-fukk ak juróom-fukk ak juróom-fukk ci téeméer boo j Jeexitalu doxalin yi ñu jëkk a tàmbali dafa war a tax ñu mën a dund ci kanamu wiris bi, ni ko njiitu réew mi Maki Sàll waxee, dajale sunu jikkoy nit ak mbooloo, su nu sukkandikoo ci yokkute wér-gi-yaram bi. Xaalis bi mooy jumtukaayu jëfandikoo moomeel gi, bokk na itam ci ngomblaan yi te du rekk ci njiitu réewi Afrig yi. Fifa itam dinañu joxe dogal boobu. Bànk yu yàgg yi mënuñoo jël ay pàcc yu bari yu ñu jàpp ne dañu leen a dëgër lool, ñàkk a dëgër te ñàkk a mën a jot. Mënuñoo xalaat ne seen àq dina tàllal seen loxo ci RN7 bi ci taxawaayu parku Nekolo Koba bi. Dañu ko àtte waaye ki koy joxe ragalu ko. Lii mooy wone ne diggante wolof ak arabe, ci wàllu diine, mënuñu ko jële. Dañoo war a xaar gàmmu gi ngir xam ko, wala Màggal, wala Pópangin. Kon doon na ab cëslaay ngir fippukat yi jóge ca MFDC ya ko jiite Sesaar Aoute Bajaat ak Ibraayma Kompasse Jaata. Ci lu jëm ci xaalis, nangu nañu leen te sàmmoontewuñu ak sàrti yoon yi, lu ci mel ne, li ñu war a jox cëslaay li ñuy jox jox joxkat yi. Ci njiit yi ñu war a nangu : Muhamet Muhariyaa bu Niseriyaa, Nana Akufu Adoo bu Gana, ak Alfa Konde bu Ginne. Ci kanamu sargal yooyu, njiit lii di Doktoor Alaaji Màggat Sekk, bi mu yéemoon te am ndam ci xolam, jeexul woon kàddoom. Ci ab jotaay bu mu amaloon Sen TV, ndawi kujje gi fàttali nañu ay waxam ne depite yi dañoo fay lu dul téeméeri junney seefaa ci lempo. Ngir séddale alalu xaalis bi ci ay nit ñu nekkul ci wàllu néew doole, ci ndimbalu askan wi ñu néew doole. Sitisën yi, ci ab joŋante bu ñu saytu, dugal nañu raayab sàmpiyoŋ bu Àngalteer. Ninjàngum tubaab bi amee kurél guy saytu lépp lu ci aju, noonu lees war a wutale daara yitamit ag kurél guy wattu lépp lu ci aju. Ci jeexitalu joŋante bi yépp, àttekat bii di Bamlak Tesaama Weyesa dugal na Tinisi ñaareelu penaatii gannaaw loxol Idiriisa Gànna Géy ci kawam. Coppite yi ci wàllu mbay mi tax na itam pólótigu njëg yu baax. Gis Kalidu Kulibali, mu dëgër, jël cëslaay bu mag bu Cebiyo Soxku, wala taaru Saajo Maane bi Oliviyee Wardon yàgg, tàggatkat bii di Siise dafa xalaat na ci doxalinu Marog-Bénin bi metti ci Gayndey Atlas yi. Jigéen jii, jigéen ju màgg ji nekk ci wàllu xam-xam ak aada bu Senegaal, la Ifan bëgg a sargal niki kenn ci ñi gën a am solo ci xeex bi ngir dooleel làkki réew mi ci jamonoy ndoorteel bi. Gannaaw juróom-ñaari ati nguur gi, laajleen leen lu tax saa-senegaal yi di nax? 2013 ba léegi, Espaañol dafa tegu ci wàllu tàggat-yaram bi. Orãas tàmbali na jëfam juroom ci coppite xarala yi nga xam ne, kilifay Sonatel nee na, ci ndimbalu doxalinu ‘Senegaal xarala 2025’ bi bëgg a wàññi dayoy dayoy dayoy xarala yi. Dañoo yaakaar ñu jëfe dogal yii ni ñu koy jëfe. Benn saa-senegaal, Ahmat Ahmat ñàkkalul déggoo ak Puma, bind na benn njiitu koppar bu CAF. Lii moo waral coppite yi saa-senegaal yi bëgg a def te bëgg a nangu ci pàccu mburu mi gën a neex. Seneweb xamle na ne bilan bi am na ku faatu ak fukk ak juróom yu am ay gaañu-gaañu te ñaar ñoo nekk ci jafe-jafe. Dafa néew doole waaye nañu bokk boole ci naal bi ñuy bokk rekk : soppi Senegaal di soppi doxalinu nguuram. Yenn saa yi dañuy teg nguur gi ci xelu kawar gi, yenn saa yi dañuy mel ni ñoo ànd ak ñoom. Ci tolluwaayu waxtu wi ak xarañte bi yoonu sañ-sañ bi tëral, njiitu réew mi jël na ay santaane yu am doole bi ñu ko fésal ba noppi ñàkk dara su fekkee ne naalu yoonu sañ-sañ bi lañu ko yóbbu ca biro ngomblaan gi laata bés bi yoonu sañ-sañ bi tëral. Gannaaw juróom-ñetti at ci boppu nguur gi, Maki Sàll am na juróom-benn-fukki junneek juróom-benn-fukk ak juróom yu yàgg, ay lekool yu yàgg, etijaŋ yi ci gereew gu sax ndax ñàkk a am ay njàng mu ndaw, tolluwaayu ndam ci njàng mu mag atum 2019 bi tollu na ci juróom-ñaar-fukk ak juróom-ñaar-fukk ak juróom ci téeméer boo jël... lu doyadi la! Nguuru njiitu réew mi Maki Sàll jënd na fan-weeri milyaar ak juróom-ñaar ci jënd daamaari, su nu jigéen ñàkk a faatu ci kanam, ndax ñeenti Gannaaw ba tay doxalin wii ngir xeex ak ñàkk a jëf ci kujje gi dafa koy jariñ! Njiit li, Sónko, fonkleen, àdduna yi jublu nañu ba àgg ci seen mbébét! kujje gi ci Senegaal, jàppleen ci seen yelleef yi! Abib Jóob. Léegi nopplu leen ngeen teg doxalin yi, bàyyileen xale yi ñu def li ci des. Kayit googu mooy dencukaayu weccoo yi nekk ci téerey Bànku Farãas ngir mën a nëbb li jóge ci réewi Mbootaayu koom-koom ak xaalisu Afrig sowu jant. Mbirum àttekat bii di Waa Sàmba Sàll moo nekk ñaareelu pexe ngir askan wi. Doxalin wi dafa baaxul ba du daaneel kenn, lu ci gën a baax, dañu koy nangu te nekk lu ci ëpp ci jamonoy kàmpaañ. Ñun ñépp gis nañu li xew ci ngomblaan gi léegi. Waaye dañu gaaw a dellu ca at ma ca topp gannaaw bi ñu jël Ligg xeet yi jëkk ci kanamu ekib bu rafet bu waa Pays-Bas. Kayit yi ñu dajale tollu na ci téeméeri milyoŋ ak ñaar-téeméeri milyoŋ ci seefaa (ñetti téeméeri milyoŋ ak ñaar-téeméeri milyoŋ ci seefaa, dugal xaalis bu tollu ci téeméeri milyoŋ ak juróom-ñeent-fukki milyoŋ ak benn ci seefaa, bor yu teg juróom-benn-fukki milyoŋ ak ñaar-fukki milyoŋ ak ñeenti téeméeri milyoŋ ci seefaa, dugal xaalisu xaalisu xaalisu seefaa, kaaraangeg joxe juróom-ñaar-fukki milyoŋ ak juróom-ñaari téeméeri milyoŋ ak juróom-ñaari téeméeri milyoŋ ci seefaa, Bavarois yi mësuñu woon ci joŋante bi ndax ñeenti yoon lañu gis te fukki yoon ak benn lañu gis ci joŋante bi. Wa Pastef dinga jël loxo bu baax Cees inchallah. Te wax nañu ko bu jëwriñ ji yor wàllu koom gi waxee ne Senegaal amul sañ-sañu fésal njëgu ropplaan bi ngir sàmm lu làqu ci diggante bi. Ci noonu, loolu la Aps xamle, ab oto doomu juróom-ñaari pàrti, jóge ci Tiyoŋk-Esiil, dafa daanu ci buumu Buluf ci diwaanu Sigicoor (Sud), am ku faatu ak juróom-benn yu am ay gaañu-gaañu. Ngir màggal kóolute gi BM am ci nguurug Senegaal, Abdulaay Jàllo yégle na itam ne ëllëg bu yàgg gannaaw déggoo gi ñu am ci kuréel giy saytu doxalinu BM, ne dinañu xaatim déggoo dugal xaalis ngir jot ay fajukaay ci Koronaa bi ngir tollu ci ñeent-fukki milyoŋ ak ñeent ci xaalisu dolaar, maanaam ñaar-fukki milyaar ak ñaar-fukki milyaar ak ñaar ci seefaa. Njiitu réew mi, dinañu la woo ñu gën a liggéey ci sunu dëkk bi. Su fekkee Aida Jàllo, mu ngi des ci këram gi nekk ci gannaaw kër ga. Li Guwarjolaa wax ci Tucel : ca atum 2016, ba Peb Guwarjolaa di dem Bundesliga ba tey, Tomas dina ma ñàkk lool, lool. Juroom-ñaar-fukk ak juróom-ñaar ci téeméer boo jël, boole kook yeneen réew yu mel ni Farãas ak Etaasini nga xam ne wér-gu-yaram mooy baax ci tànneefu gafaka gi. Ndax dafa alseeri ni yaw. Génn yu mujj yi Macron ak Guterres génn leeral nañu ko : Afrig moo waral kuréelu àdduna yi bëgg a dajale ay koppar yu bari. Te li bóomkati koom yi di def du yoon. Ci beneen pàccub Ërob, ca Gurupama Stadium, OL dafa waroon a jeexal ab joŋante bu wóorul te amul ndam ca Gurupama Stadium. Usmaan Sónko ak Detije Faal ñoom ñaar ñoo yëkëti baaraamu kujje gi. Rëddug weccoo bu mucc-ayib ngir Eko jël nañu ko bu baax njiitu réew yeek nguur yu CEDEAO, loolu la këru liggéeyukaay Farãas-Presse yégle ci ab yégle bu ñu siiwal ci jeexitalu seen ndaje ci gaawu jii ca Abujaa ca Niseriyaa. Kon waa Esipt bi Mohamet Salah mi mënul a joŋante raayaam ci diggante ñaari ñoñam yi, ñetti tur yu Mansesteer Siti (Sterliŋ, Bernardoo Silwaa ak Sersiyoŋ Aguero) ak yu Celsi (Eden Hazard). Ñoo ngi ñaan yoon wi ñuy dóor. Ñii góor ak jigéen ñu xarañ ñoo bokk ci yokkug sunu naalu askan wi ngir Senegaal, ci Nouvelle-Aquitaine ak fépp fépp, ci ndam lu rëy li Usmaan Sónko am ci sunu diwaan bi, ci joŋantey njiitu réew yi ci weeru féewiriyee atum 2019. Ñoo ngi woo askan wi ñu gën a xel-ñaar ci kanamu koronaa bi nekk ci suñu suuf te sàmmoonte ak matukaay yi sunuy doktoor di def. Naka noonu, kilifay kuréelu mbay mi dañu daje ci kuréelu baykati tóor-tóor yi (Faba). Su fekkee ni lim yi wuutee ci lempo bi ci li ñuy jëfandikoo ci lempo bi, suñu yéenekaay bi wax na ne lempo bi ci lempo bi, ci lu wér la, ci liggéeyu ngomblaan gi. Mu ngi surf ci baaraamu kàmpaañ bu Free bi. Dëgg gi mooy, du am yokkute te yoonu pénc mi du am doole. Dañu war a bëgg a suqaliku ay jëf, ay jëf yu leer. Te xam kan lañu nekkul te amul benn njariñ. Njiital réew mi Maki Sàll jublu na ci naalu defarluwaat bu Keer Masaar. Noo ngi fàttaliku ne njiitu PASTEF woowu woon na kilifa yeek diine yi ngir ñu mën a wax ngir ñu aar jàmm ak déggoo ci réew mi, di jëfandikoo seen ndimbal ngir tax ba njiitu réew mi Maki Sàll jeexal naqaru pólótigam yi. Ay góor yu am xaalis te bokk ci xaalisu Farãas te bokk ci ay jafe-jafe yu Jaaña Njaay ñoo ñëw di ñëw di ñëw di ñëw di ñëw di ñëw di ñëw di ñëw di ñëw di ñëw di ñëw di ñëw di ñëw di ñëw. Njiital kuréelu meeri bu Senegaal (AMS) mu ngi jàpp ne : Xalifa Sàll nit ku mënul dara moo taxawal nit ki ci digg jëfam. Rax-ci-dolli tànku gi àndul woon sax ci ndaw si, dafa dugg ci yëngu-yëngu bi foofu mu dalal tànku nit ku doon yëngu ci nataal bi ndax dànkaafu Yuusi Malemaa (dëngu-dëngu Afrig sowu jant) ci depite bi bëggoon a taxaw niki ku bëgg a bokk ci réewam. Kiy lëkkale pàccu gox-goxaat bu PASTEF/SOMOON. Ci noonu, àttekaayu gox-goxaat yi joxe nañu réewum Senegaal juróom-benni weer ngir dagg sàrtu yoon wile nga xam ne péncum ndawi réew mi dafa ko jël te amul benn waxtaan ci fukki fan ak benn ci weeru desàmbar atum 2018. Senelec mooy boroom saa-senegaal yi, soxla nañu ñu leeral te du rekk ci kuraŋ. Diiru ñetti fan, mbir mi tàmbali na ci àjjuma jii ñeenti fan ci weeru suweŋ, ci CEM 1 bu gox bi, ak ñeenti téeméeri at ak ñeenti téeméer ak fan-weer ak juróom-ñett-fukk ak juróom-ñett yu mucc-ayib. Bi ñu ko jëloon ab jabar te mu am ñaari doom, lañu yóbbu S.D.W ci tirbinaal bu mag bu Jurbel ngir dàq xale bu góor bi ñu gànctu. Ci loolu, am na ay laaj yu yomb ci jëwriñ ji : Ndax mën ngeen a bañ ne kont yooyu am na? Nan nga mën a fay SOFICO lu ëpp juróom-benni milyaar ci ndàmpaay atum 2015 te amul woon benn kayitu koppar bu ñu ko amal? M.D : lan moo la tax a jàmmaarlook PASTEF? Yaa ngi sàmpiyoŋ bu doy waar, yaa gën a dëgër. Waa Ngalla Silla yi dugal nañu seen bopp ci kanamu Tãasani ci màndarga bu ñett-benn ngir seen ñaareelu génn ci puul A bi. Dafa mel ni gox-goxaat yi nga xam ne, nan laay mën a wax? Loolu wane na ne koom-koomu Farãas mu ngi des ci pàcc yi, niki jamonoy coloniyaal yi ci yenn pàcc yi, dafa dëppoo ak ja bi nekk ci Senegaal, loolu mooy bërëb bi ñuy yokk mbayam. Defaraat kuréelu nguur gi wone limam yi. Xeex yi am ci réew mi amul njariñ. Tàggatkatu Farãas bi dafa leen war a feeñal ci ab bataaxal bu yéenekaay AS siiwal. Wax na itam yërmandeem gu xóot gaak dimbaliem gu mat sëkk ci askanu Senegaal yi nekk bitim réew yi nga xam ne réewi dalal yi dañu leen a sonal lool ci mbas mi laata ñuy sargal fajkat yeek fajkat yi donte am nañu jumtukaayi liggéey. Doy nañu nangu kàddu yépp, lu ci mel ne kàdduy Lórãa Gàmbo ak Guillaam Soro. Diwaanu Saint-Louis, Maatam, Luga ak Kaasamaas yi dañuy boole ndimbalu Espaañ ci Senegaal. Naal bi dina tax ñeenti téeméeri kër ak juróom-ñaar-fukki junneek ñeenti téeméer ak juróom-ñaar-fukk ak juróom-ñaar ci yoon wu jëkk. Esipt bu am ñeent-fukki at ak ñeent nëbbul njariñam ci Puma, moom mi ci boole woon yeneen njëg yi ci tukki liggéeyukaay yi ci pàrti gi muy jàppale. Ay waxtu ci gaaraas yi amul benn bis teg ci ñu mën a jënd ropplaan bu ëpp juróom-benn-fukki milyaar ngir kenn ak njabootam te bañ a xamal askan wi wala ngomblaan gi. Kurél giy saytu mbiru ngomblaan gi, ginnaaw bi mu leeral ay jëf yu ñuy tuumaal Maamdu Jàllo ci biir nettali bi yépp, dafa mujjee ci jeexital bu rëy ci ñàkkug ñàkkug xaalisu askan wi te amul benn jikko bu ñu war a jëfandikoo ci Maamadu Maamdu Jàllo. Su fekkee ne Siin jot na ci mën-mën mbir mi ci weeru màrs, du am jafe-jafe ngir doxal meññeefi réew mi ci weeru awiril, ni ñu ko faral di defee ginnaaw bésu Terutel at yi nga xam ne liggéeyukaayi Sinwaa yi ëpp nañu ko. Doktoor yi mel ne njiiteef gi dañoo rafetlu doxalinu njiit li di Doktoor Alaaji Màggat Sekk génn, waaye dañoo bañ a am ndam ci ki ñëw. Maki Sàll def na lu bari ngir dëkkub diine bii. Keyta Balde mi ñëwaat nekk njiitu réew mi, ak Mbay Ñaŋ mi ñëwaat, ñoo gën a yomb ci yëngu-yëngu yi, bu yombul dara, ci joŋante bi nga xam ne defãas bi ñuy wax. Ay mbégte lañu ci dëkkub kuréel gi, ay xarit yu wër, ay farandoo yu xarañ wala yu xarañ te ñoo nekk ci xiif ci kaso yi ci nguur gi, te moo leen di beral seen jëflanteb njublaŋ yi waral leen. Ba mu ko defee mu tàmbalee ay njàng ci bataaxal ca Sorbon, ñu boole ko ci téere. Ñu ngi ko def atum 2021 ba léegi, jàngat boobu dina amal ay xalaat ci pexe yi jëm ci suqaliku kuréel yi ànd ak tëralinu liggéey ci juróomi at. Maki kókkali na saa-senegaal yi. Dama leen ko wax,... xam ngeen ñi ñaan ak ñi ndóol te nekk ci réew yi. Jëf ji nga xam ne, bu ñu sukkandikoo ci tolluwaayu ñaari ekib yi (Lewandowski nekkoon na Baaymaan ba tey) amoon na ndam lu ndaw. Nettalib kurél gi yore wàllu ngomblaan gi nangu na nekkug jëf yu ni mel te di wone ne dafa war a génnee Maamur Jàllo bu baax. Moo doon sama yoon bu jëkk bi ma gisoon samay góor ak samay jigéen te mbetteel la bu ma gis ni nit ñi doon dund foofu. Jox jamonoom ak dooleem ngir mu indi su nu ko defee lenn lu ñu gën a xalaat ngir askan wi. Te li ci mbind mi nekk rekk mooy nekk pàccu jokkale bu am solo ngir taxawal pomu ñépp. Ab kilifa ci sowu jant bu ñu yàq, te ñi néew doole ñoo koy taxawu sax. Liga : ki jëkk ci Musaa Wagué ak Bàrsaa bi joŋante bi jafe woon na waaye ndam li moo ngi nii. Dogalu ëttu yar gi yor wàllu yar gi ci mbooloom saa-afrig yiy yëngu ci futbal wax nañu ko. Ci dëgg-dëgg, làrme yu làqu yi nga xam ne njariñu askan wi jiitu nañu leen, dañuy jël ay pexe te ñooy ñiy jëfandikoo ay dogal yu dëggu. Sàkkal na ñaari ati kaso lu ëpp ngir tooñ yi. Komàndaŋu pàccub làrme ba mu tollu ci juróomeel bi waxoon na ci ndoorteelu tabaxug kuréelu demokaraasi bu Kaasamaas (MFDC) - tabax ya nekk ca Badiŋ ak Sikoun - ndoorteelu weeru féewiriyee wi weesu : lépp lu ñu def ci askan wi, dees na ko jàppe ni ay waxi xare, loolu la Kolonel Suleymaan Kande wax. Gannaaw musiba yi ma dund dale ci sama laaj gi ba ci sama génn, dafa nekkoon mbir mu am doole lool ci wàllu nit, ne yaakaaruma dundati te bëgguma keneen! Kayit : CIMADE #màkkaaru EsteLibre. Bu dul fukki junney saa-senegaal yi fayul ndax ay liggéeykati nguur yu mag lañu jàppoon. Sufa ndimbeul Yalla amoul, yoytu dina diogg fougnouko fooguwoul. Ñàkk a yoon yooyu dañoo war a tax ba njiitu réew mi Maki Sàll xalaat bu baax diggante moroom ak pólótig bi. Waaye sax ki fi nekkoon njiitu kàddu gi, S. Kase, dafa ko yàqaloon. Ngir góor ku am xaalis lool te am beneen liggéey, ñëw fii, joŋante bu ne benn poñ rekk te nekk sax gàcce gi la ci joŋante bi ak ñiy xeexal seen bakkan ngir loolu. Moom ak sunuy gaynde yu Beach soccer. Juróom-ñaari fan ci weeru sulet 2017, sàrt bii di T1784/17 ngir jot xeetu Sea Premium téeméer lañu xaatim diggante sekerteer bu njiitu réewum Senegaal ak tabaxkat bi, Ocea Sa. Ci wàllu pólótig, Usmaan Sónko wax na ne gëmul Mesi rawatina jëf yu bokkul wala yu nit. Nguur yi mujj nañu jàpp bu baax te gaaw ci jafe-jafe koronaa wiris bi, bàyyi ko ci barabu liggéeyukaay bi ba ubbiloo ak yëngu-yëngu yi ñu séddale. Dëgg-dëgg, wàllu jàmbur gi am na taxawaay bu am solo ci yokkute googu, waaye nguuri Afrig yépp dañoo war a yokk ay naataangoom ngir gën a yokk xarala yi. Jëwriñu biir réew mi wax na ne at mi nu jëm lay amal ab tëralin wu wuute ci lopitaal bu Tiwaawon. Yónnee nañu ay laaj yu baax ci tolluwaayu sunu réew ak ëllëg, ba noppi fekk nañu ci sunu yoon. Ci kanamu mbooloo mi Meetar Mustafaa Njaay jiite, rafetlu na li Mediyou Ture am ci wetu làngu diine yi nekk ci Senegaal ak li mu bëggoon jikkoy réew mi. Def nañu liggéey ci dekere 2005, wax nañu ne baaxul. Mu nekk futbalkatu saa-afrig bi jëkk a jot fukk ak benn yu Or yi dale ko ca Dijje Drogba atum 2004. EDF, Gazprom, Engie wala Eni Itali, Sinwaa yi dinañu am yelleefu dugg ci péeyu Filiyaal yi. Estaat bi des na ci lëndëm lu tollu ci fukki simili ak juróom-benn ngir dellusiwaat ci lu ni mel. Maa ngi mën a wax ne ñaari mbay laa moom te di jéem a génnee li gën ci ñaar yi saa su ne. Kenn umpalewul sunu géej gi fi mu mujje, tey sunu mool yi mënu ñoo am ludul yaboy. Ci yoon wi, diggante njëgu suuf si, njëgu mbind mi, këriñ gi ak njëgu ndimbal li, fanweeri milyoŋi seefaa la (ñaar-fukk ak ñett). Njiitu réew mi Sàll yégle na ne su fekkee ne, dina joxe ab yégle ci réew mi ak bitim réew, di xaar am kuréel guy wax ci mbir mi, loolu la yéenekaay bi yokk. Su fekkee ne kujje gi amul lu dul liggéey, ay fen, ay kàddu yu bon ak ay gànnaay, li nu war mooy bañ a wàcc ni moom te bañ a xeex ak ngor ak ngor ndax dañu ñu ñaan lii : na bañ a bañ ci askan wi taxul ñu def lu bon. Tay jii, li nuy dëkk mooy ne wuutewunu ñi jóge Saint-Louis ci Dakarouis ak Tàmbaakundois, ak waa kasamaas yi ak ñi dëkk Baol ak Jolof. Pay, saafara Masrvi bi mu ngi sukkandiku ci jumtukaayu xarala bu bees te am xarañte te am ay jumtukaayi bànk yu mat sëkk. Ndax dafay jàpp Sëriñ Mbàkke Njaay mi koy fàttali li ko jiitu di naxee ay xalaat yu yéeme? PS : ñi yaakaar ne xaalis boobu mën na am ay jeexital yu baax, ci dëgg-dëgg, loolu dina tax Nguur gi mën a génn ci ndimbalam ba tax mu teg ay liggéeykat ci wàllu jëfandikoo xaalis bi dëgg. Peresidaŋ bi wallu na ko te xam na ko bu baax ci ruqam. gaynde Te dëgg dëgg, am naa mbetteel bu baax ne loolu am na jafe-jafe ci ñenn ñi ci ñun. Ndokk ci yoon wii ñu ngi daanu ci ab dof-dof bu bees. Gannaaw pàcc boobu, liggéeykati wér-gu-yaram waruñoo des. Laata ñuy jëkk a taxawal ak a xaatim dogal bi, njiitu suuf si dafa war a jël yenn jafe-jafe yi ci mel ne : laaj tolluwaayu àq ak yelleef ngir mën a dëgëral moomeel gi, yëngu-yëngu yi ci wàllu denc suuf si nekk nañu ci kilifteefam ; amal dogalu nangu gi ci anam bu baax ; sàkku dogalu nangu gi ñuy nangu dogal bi ñuy joxe bor yi ci àttekaay bi; seetloo ak jëfandikoo tëralin wu am ci wàllu njëg ci meetar bi ci dëkkuwaay bi nga xam ne dafa mel ni mbébët yi nekk ci mbébët yi. Gëmul ag ngëmam, yóbbu nañu ko àttekaay bi. Dañoo bëgg askan wi ngir ñi gën a néew doole ak ñi ñàkk a déggoo, dañuy wax askan wi ngir ñi daanu ci xalam. Ndaje mi dina dajale lu yées ñaar-téeméeri nit, fukk ak juróom ci téeméer boo jël ay mbooloo yu ñëw ay jàngat. Wàllu wér-gu-yaram : ci wàllu wér-gu-yaram, xaalis bi joxe na dëkk bu Deguerre ab bërëbu wér-gu-yaram bu bees bu ñu mën a jumtukaay ak kër gu ñuy yégle njiitu bërëbu liggéeyukaay bi. Doktoor Abduraammaan Juuf jiite na këlëbu dugalkat yi ci Senegaal. Ab ndaje, weccoo ak yeneen ndaje dinañu nekk ca ndaje ma am ca bitim réew ngir gën a taxawal ñi bokk ci wàllu jëflanteb réew mi ak ñi bokk ci réew yu bitim réew. Xool-leen seen bopp, ak dooleem ju takku, raxas bi du dox lu dul ci lëndëmug mbubbu mbóoti nguur gi. Bu ñu boole, ndax eko bi dafa mën a yàq sunuy farãa yi fi nekk, ndax dañoo wax ci benn Ëro ngir téeméer ak ñaar-téeméer ak ñaar-téeméeri eko yu ñu war a dëggal ndax waxuñu li mujj ci joŋante bi. Farãa seefaa : Yul Paskaal Kóli, sarxalkat bu Senegaal, faagaagul Alasaan Watara. Wax na ne Sónko dafa bëgg a setal fukki milyaar ak ñetti téeméeri milyaar. Abu Mamadu Si (taskatu xibaar), Yoro Mamadu Jàllo (filmekat) ak Usmaan Njaay (dawalkat) ñoo faatu ci laksidãa bi. Su nu sukkandikoo ci àttekat bu CAF bi Apanews wax, génne nañu Ginne ci joŋante bi ñu amal ca Tãasani te jeexitalam yi ñu am ci CAN bii ñàkk nañu ko. Loolu moo tax, bi ngeen di jël baat bi, laa leen di laaj ci tolluwaayu lempo bu ngomblaan gi. Baay Móodu Faal dafa war a tëj kaso ci diggante ñaari at ak juróom ngir rëcc. Juróom-benni laksidãa ci yoon wi boole nañu ci kenn ku faatu. Kódiwaar, njëg yi kuréelu telefon yi digle dañu koo yokk ba tey. Waaw, li mu waroon a bokk ci wàllu dundinu askan wi mooy wone ne tabax yu mag yi Nguuru Senegaal def gën nañoo leer ndax seen jeexital yu bon yi ñeel ñi dëkk ci gox yi ñu daj. Lan lañuy wax ci réewi Afrig yiy yóbbu lépp ca Farãas te dañuy bàyyi seen bopp ñu sonal leen? Bu ñu ko jàkkaarloo ak dooley jàmmaarloo yu jëkk yi, tàngooru kujjeg pólótig gi dañu koy wane ci laajub bërëbu jàmmaarloy Farãas yi ci Afrig. Ci lu bon lu baax la ñu wax li ñu wax : mbir moomu dina am njariñ lu mu tuut-tànk wone na jëflanteb yoon yi ci Farãas su nu sukkandikoo ne yenn kuréel yi wala yeneen ñi lañu ko moom. Benn takk-der lañu def ngir gàcce kayit yi ñu jagleel Sigicoor. Maa ngi sonn ci loolu, di ko naqaral moom ak waa këram. Këlëbu Almaañ bi bàyyi na ñetti kàngamam bàyyi nañu leen. Ci réew mu baaxul dara, waa Spër yi mësuñu leen a tiital. Su nu sukkandikoo ci ki yore wàllu jokkoo, Masayer Sàmba, bu Pastef Kebemer : Àjjuma ji, fukki fan ci weeru sulet 2020, dañu ko nangu te dëggal ko ci diggante bu baax ak Bànku Sang bu Luga. Awiyoŋ yooyu ëpp nañu lu bari taxawaayu Saareen bu njiitu réew mi. Ndawalkatu kuréel giy saytu ak doxalinu SN COML’ECO, xaalisu Afrig wala njuumte bu bees ngir saxal déggoo colonial ak Farãas-A-Fric? Dëgg la ne dëgg-dëgg dëgg-dëgg dëgg-dëgg dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg-dëgg la. Yaakaar ngaa ko firndeel! Taxawal Saajo! Yaa gaynde! Doomu Afrig bu dëggu. Li mu defalul hierayi, nak, moo tax amul màqaama wax ci ñoom. Su dul woon Salah wala Firmino, Reds yi manuñu woon a yëngu Ter Stegen, te Messi moo doon jaar ay yoon yu bari, ay tegtalam wala ay jaar-jaaram, jege nañu leen di jubbanti. Askan wi mën a jëfandikoo xaalis boobu waxuñu ngir jëfandikoo jumtukaayu weccoo googu. Waaye, su amee ab woote ngir yóbbu nit ki ca Merr Gàddoo, dafa war a romb dem ba ca xóotey giiram ya ñu gis ndox mi nga xam ne ñàkk na lool. Te bu ñu jëlalee seeni lim, lu dul seeni lim, tolluwaay bi ñu jëfandikoo ci xalaat bi dina tollu ci juróom-ñaar-téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeent-fukk ak ñeenti téeméer ak ñaar-téeméer ak ñaar-téeméer ak ñaar-téeméer ak ñaar-téeméer ak ñaar-fukk ak ñeent ci seefaa. Ci benn pàcc, fàttali naa jëwriñ ji ne taxawalug ndàmpaay gu mat sëkk weer wu nekk, mënul a jëfandikoo ci nguur gi nga xam ne wax ji moo ngi nekkoon ba léegi ci yokkuteg payoor gi. Loolu moo gën a am njariñu sunuy réew. Dañoo waroon a wane itam kàrtub leeral ngir fajkat yi nguur gi fay te am ay bëti njuréef yu mën a jeexal seen liggéey. Bu ñu sukkandikoo ci yéenekaay bi, jaayante bi ak Cmc bu BMW baaxul woon. Sidaan ak Reyaal ci jafe-jafe laata ñoo mujjee firndeel seen ndam lu jëkk ci LD bi ak Galatasaray yi ci gannaaw mi. Jàngat bi joxe na ay xalaat yu bari ci wàllu doxalin ak ci wàllu pexe ngir mën a jàppale jeexital yi. Fàtt nañu ne sore nanu mbir mi ci Senegaal. Njaaxum doxalin bu rëy la. Ginnaaw mbiru payooru lempo bi ngomblaan gi deful woon, beneen jafe-jafe moo yàq Yëfi-Yëfi. Délloosi leen noonu. Saa-ótiris bi am ñaar-fukki at ak juróom-ñett ab futbalkat la bu mën a def def defãas bu baax, ci wetu càmmoñ bi ak ci diggu futbal bi. Ci fànn woowu, mën nañoo amal liggéey yu am solo. Ay xale yu jigéen ñoo gis pexe yu rafet ci wàllu njàng mi wala ci liggéey bi ñuy lim ndax ñàkk a am ay jumtukaay. Loolu moo tax ñu war a am yaatuwaay bi te yokk yaatuwaay bi. Mbir moomu am na ndam lu rëy ci tolluwaayu dajale xaaliskati bitim réew, ak tolluwaayu lim bu ëpp tollu ci juróom-benni yoon tollu ci tolluwaayu xaalis bi Senegaal sàkku, ak ci tolluwaayu téereb ndigal, ak borom xaaliskati këri liggéeyukaay yi ci wàll woowu. Juróom-ñeenti seefaa ci diw yi ak kàmpaañ yi, gisleen leen) su fekkee ne tëralinu koom gi ngeen jagleel gën koo jële ci seen pólótigu pénc mi. Gannaaw ñaari at ci boppu Everton, ak bi mu mujjee fukkeelu Ligg bu jëkk bi ci at mii, Karlo Anseloti dellu na Reyaal Madirit. Sunu askan wi dañu koy jiite ay sàrti askan wi, ay santaane, ay santaane ak ay gëm-gëm yoo xam ne sunuy xalaat ñoo gën a jege. Loolu lépp lañu war a nangu lii. Rax-ci-dolli, depite bii di Usmaan Sónko ŋàññ na alalu pólótig yi ñu séddale kuréelu réew mi yépp. Ci biir màggalu bésu àdduna si yëngu-yëngu àdduna bi, bi amoon juróomi fan ci weeru suweŋ, ab àll bu jëkk ci taax yi nekk ci goxu Ndakaaru, ubbite nañu ko ca Wakaam ndawal mbooloom ëropeyen (Us) ca Senegaal, Irene Minason. Benn ropplaan buy santaane bu bees dina jëmale ci nataalu réew mi. Gëstukat bi dafa bëgg a yóbbu ay moroomam ba ñëw di defar kayit yu ñuy liggéeyal lekool bi, nguur gi ak askan wi. Lu weesu xeex gi, way-pólótig yi dañoo war a mën a bind coow ci seen waxin. Xam nañu ko ndax wujjam ak xaalisu seefaa, mu ngi tàmbali bu jëkk ci wér-gi-yaram yi fi nekk. Soham El Wardini, Meeru Dakaar, Ali Haadar, militaŋ bi xam-xamam màcc te jëwriñu aalam ji woon, bokk nañu ci bés bi. Beresil ak Senegaal génn nañu ci ndam lu neexul (benn-benn). Bi ñu ko jëndalee seen kër moo tax ñu teg loxo ci ab saaku bu am fan-weeri doj ak juróom-benni saaku koronaa ak ñaar-fukki gànjar. Gisuma dara lu bon ëllëg, su Senegaal jëlee doxalin wu mel noonu ci kaw Móritani wala Marog ngir bañ a wax ñii rekk. Ginnaaw li ñu gis, kilifay CEDEAO dañoo war a fésal seen tëralin wu jëmale ci dajaloo gi (taxawal ponk yi, dooleel campeef yi). Ab jafe-jafe dina am ci Niseriyaa, ci misaal ndax wàññi li ñuy jëfandikoo petorol bi, te réew yépp lañuy bokk yóbbu koppar gi, su ñu amee doole sax..., loolu la benn bànkkat biy xam bu baax ci gox bi wax. Ñaari at ci kanam ak ñaari ayu-bés bi ñu yónnee kubu réewi Afrig yi ñu amal ca Esipt, Sëñ Proppar bu CAF mu ngi nekk ca kër ñi ñu tuumaal. Te donte am na njëlbéenu joŋante bu dof, bi doon gis Origi ubbi ndam li ginnaaw defãas bu Albaa bu baaxul (benn-tus, juróom-ñaareelu simili bi), waa Katalãa yi dañoo tàmbali bu gaaw saytu doxalin yi. Li doy waaru askan wi ci kàddu gu jëkk bu Lewópóol Sedaar Seŋoor nekk njiitu réew mi, juróom-benni fan ci weeru septàmbar atum 1960, wala fàttali ndaje ma Wàdd joxe ca atum 2007. Ñiy xeex mbir moomu dinañu ma wax ne lu amul njariñ la te laaj bi jigéen ñi war a am ay liggéey ci kuréelu pólótig yi mën na am. Lu bon li mu ko defoon, waaye waruñoo jafe-jafe ci bopp bi. Ñaari rakk yu góor, am fukki at ak benn ak fukk ak ñaar, ñàkk nañu seen bopp fukki fan ak juróom. Ci noonu, dafay wax ne FCFA moomuñu saa-afrig yi. Gannaaw jafe-jafey taxawal taar yi, mën nañoo laaj kan mooy jàmmaarloo bu taaru bi ak taaru jëf ju rafet ji, ci xale bu taaru bi? Koronaa wiris dafa waral fukk ak juróom-ñeent-fukk ak juróom-ñeent-fukk ak juróom-ñeent yu néew doole. Drian yóbbu nañu ko Abijãa ci saa si, ngir fàttali njiitu réewum Kódiwaar ne dafa waroon a sàmm ay digeem teg ci wàllu wote yi ngir gis beneen kàndidaa. Te léegi te wërul dara - rawatina du - dafa liggéey ngir suqaliku dëkku cosaanam, Bàmbaali, ca bëj-saalumu réew mi. Seetal rekk, guddig weeru koor, ci ngelaw li, ñuy fan taxaw guddi ba bët set. Ngir wax lu bare li ñuy jëfandikoo kuraŋ bi, Maki Sàll gënul lu dul joxe kuraŋ bi ci njaayum kuraŋ bi. Ñaar ñi ñu tuumaal ñoo ngi janook ëttu àttekat yi tey. Ab móol? Ñoom ñépp lañu fay ngir ñu sukkandiku ci mbind mu nekk mu doon wax ci Usmaan Sónko ngir wax lu bon. APR mu ngi ci benn yoon, dina jeexal tamit doxalinam atum 2024. Jafe-jafe bi mooy, ci gaaw, bànk yi mën a joxe jot ci xaalis bi ci seen way-jëfandiku yi bariwuñu te joŋante bu féex bi mënuñoo am. Wax jii mu ngi juddu ci ñëwug Maki. Futbalkat bii di Nawmi Osaka ci ab tàggatu ca Roland-Garros, jàmmaarloo ak australiyen bi Asley Barty, juróom-benni fan ci weeru mee 2021 ca Pari. Dañoo bëgg a topp mbir mi ba mu jeex, loolu la wax. Su nu sukkandikoo ci moom, coppite yi ëpp ci ñoom ñépp ñoo ñàkk a dem, ñàkk a dem ak ñàkk a jëf te askan wi yépp dañoo war a xeex seen bopp. Ci joŋante bi Liwëpuul jël ndam (ñaar-tus), gaynde gi dafa jur penaatii bi joxe bal bi jëkk ci ékibam bi Mohamet Salah dugal. Gannaaw ba mu xamee ne Baraka moo nekk ci benn bérab wala benn bérab, génnul ci yenn xeex yi am ci suuf ak coonoy nit ñi, lu mel ni kaubaa, te moom la woon ca baraka ba tey, te mooy màkkaanam ba fàww, ginnaaw bi Ibraayma ak ay doomam ñàkkee (Malaalis, 2010, xët ñaar-fukk ak ñett). Saa-senegaal bi nekkul noonu, sàrti xalaat yi di suqaliku, waxi njàngale yi ak jafe-jafe yu mag yi dañuy doon wóppa yeek yu jàngukaay yi. Mbir mu rëy mi dafay gën a dëgëral askanu Senegaal ci seen njort ci doxalinu dund bu baaxul. Ci jeexitalu dogal boobu la jëwriñ ji yore wàllu koom-koom ak koppar jël dogal limat 012914 MEF/DGID bu fan-weeri fan ak benn ci weeru sulet 2013 te muy natt njariñ yi ci wàllu lempo ci li ñuy jëfandikoo ngir, ci dog bu jëkk bi, teg xaalis bi ci fukk. Laata doytalu ligg sàmpiyoŋ bi : maa ngi doon liggéeye ci Bayern, te mu amaloon njël ca Minig. Xamuma fu xeetu saa-senegaal yi di rusloo askan wii. Ci saa si, Ndakaaru, ci tàkkal limu askan wi, mu ngi wéy di yóbbu réew mi ak tukki ci dëkki réew mi. Kuréelu réew mi nga xam ne dafa am ay xalaat yu metti ndax li mu bokkal ci xeex bi. Dafa mel ni jigéen ñi ak jigéen ñi ci mën a jot ci xaalis dañu leen war a jàppale ngir gën a dëgëral doxalinu bànk yi te wàññi dooley jafe-jafey bànk yi. Futbal dañu ko amal fépp ci Afrig, soxla na ay kilifa yu baax ci pàcc yépp. Sàmba beral ngeen dem wax ma. Dinga gis ñu jox RDV ci weeru sãawiyee wala weeru sãawiyee bii di ñëw. Oto bi kuréelu nettali bi jiitu woon kuréelu njiitu réew mi nekkoon ca Tàmbaakundaa dafa daanoon ak ab kamiyoŋ ci kanam. Rabat yégul a jàng ko te, ni yëngu-yëngu yi di def, dafay tax juróom-ñetti junniy jàllkat yu amul benn këyitu réew, ñu dem ca bëj-saalumu Ceuta ca fukki fan ak juróom-ñaar ci weeru mee. Xarañtekat yi dañuy waajal xaat ci xeexu Bàlla Gay ak Bombarjee, fan-weeri fan ak benn ci weeru sulet. Defleen tuuti tiye. Dafa gàcce te du dëgg, waaye, di jéem a boole Saajo Maane ci ñaari pàcc yooyu ñu sonal ko ndax mujjee nañu ko jàll ca Ligg bu jëkk bi ak ñi koy teg. Ci beneen ndaje mu puul D moo doon jàmmaarloo Juve ak Lokomotiv. Bindil ay farandoom yu jëkk ci kayitu wote yi laata ñuy dakkal doxalinu nguur gi teg ci wàññi taxawaayu bind gi ; ñett. Dañoo war a yégle dogalu jële ko ca ndajem njiitu réew ya ak njiitu nguur ya ca UEMOA. Baaba Raasin ñaan la ci askan wi ngir suqaliku podoor bu sax. Gannaaw ñaari ndam ci kaw Tãasani (ñaar-tus) ak Keeñaa (ñaar-tus), ak ndam ci kaw Alseri (benn-tus), Gayndey Teraanga yi futbalkat bu jëkk bu PSG bii di Aliw Siise dugal, génne nañu Ugàndaa (benn-tus) ci juróom-ñetteelu xaaj bi. Xibaari Jyinaba SAR mi ñuy wote Njiit lu Bordóo ci Farãas. Amul benn ndox ngir Watara, mooy miin wu ñu tëgg ba mu laal buntu Alise bi. Joŋantey Afrig yile ñu ngi ko taxoon ci weeru suweŋ atum 2020 ca Oran. Ñetti way-jëfandikoo yi wane nañu gis-gis ki woon ca Rebeuss : jubbanti ak yemale, yoon ak déggoo, tànneefug kujje gu am solo te amul benn jafe-jafe, jubbanti ak jeexitalu ndaje mu réew mi. Njiitu réew mi, téeméeri nattukaay ngir Senegaal yépp? Ci lënd gi ñu xamul, fekk nañu ko muy lekk, mu ngi wékku ci : tabaxub dalu daan bi kaaraange la te am na ay wattukat fépp, ak loolu, rëcc gu mënul a am ak mboolem njariñ yi mu boole ci. Naka noonu, bi muy rafetlu doxalin yi kilifay nguur yi jël, fàttali na réewum Senegaal ne dafa seetaat li mu bëgg a dugal xaalis. Ci noonu, ñiy dugal xaalis bi ak Bànk yi dañoo sukkandiku ci tolluwaayu mën-mënu pólótig laata ñuy dugal xaalis bi. Nanu fàttaliku ñàkk a xarañ yooyu, doxalinu dul jëfandikoo ci yoonu Senegaal teg ci dog 6 bu sàrtu Senegaal : kenn mënu ko àtte ku dul ci yoon wu ñu jëfandikoo laata jëf ju ñu def. Loolu doy na ngir ñu denc ko ci kanam laata ñu koy yóbbu ca ëttu àtte ba. Moyip bokk na ci kuréelu réew mi, dañoo yaakaar ci jamono ju jëkk ji ñu yokk sunu doxalin wi teg ci boole jigéeni Pastef Farãas yépp. Kaaraange lu ëpp ak njublaŋu dawalkati yóbbu gox yi moo waral li ëpp ci laksidãa yi. Su nu dul fexeel jafe-jafe bi, dañoo gën a des ci kër gi. Def nañu leen bu baax ci ndox mi (barage yu Lubaa, Weñan, Kelimaan Nguy 1 ak 2, Njaaxum. Colcheneros bu Atletikoo bu Madirit yi dugal nañu ci màndarga yi gën a ndaw waaye doy na ngir mucc boppu El Kolo, lu yées ci jamono jii. Joŋante bii di ñëw ci ekibu Farãas dina am ëllëg juróom-ñetti fan ci weeru suweŋ ci digganteem ak Ecos. Bi ñu jël misaal boobu, Jomaay feeñalul benn mbir, ndax mbir moomu askan wi xam na bu baax. Ndaw si gis doomam ju góor ji mu mar, dafa dem ba ca tundu Safa ba gën a jege, dem ba ca xur wa ko kenn dundul, dellu ca al Marwa. Kuréelu liggéeykat yi ñu jàpp dañoo war a fésal tolluwaayu liggéey yi ñu jox liggéeykati njiitu lempo yi ak alalu réew mi yuy dugal ay liggéey yu bari ci liggéeyukaay yuy liggéeyal seen bopp ak seen xaalis. Ci beneen anam, dangeen a wax ne tay jii tolluwaayu deppaas yi ñu def yépp ci ndimbalu dund gi tollu na ci juróom-benn-fukk. Yaa ngi ñëw ñu tabb layalkat bi yor wàllu wal bu Oise, lan mooy say naal? Su nu demee noonu di def ay dogal, mën nañoo ñàkk a am di def liggéey yi ngir ndongo yi ñu tànn ci gox bi... su fekkee ne atum 2019 la woon ci ab sargal bu ñu ko jox. Ñoo ngi ñaan njiitu réew mi Maki Sàll mu génne ci ay kuréel yu ñàkk a jariñ ci gafaka gi (CESE, HCCT, kuréel gu mag gu waxtaanu askan wi, añs.) Bi Sónko doon waxee ñàkkug gafaka gu tollu ci téeméeri milyaar ci xaalisu seefaa, koom-koom bi Abdulaay Sekk dafa doon wax ne yëngu-yëngu la ci xaalis bi, te loolu du tax ñu mën a yombal sunu koppar ndax amunu kuréel guy dajale lempo bu baax. Ci gëm-gëm gi nga xam ne nekk nga njiitu réew mi. Farãas Fanon ci jamonoom bi, Ali Shariati, xam-xamam màggatu askan, leeralal na xalaatu xam-xam ci téere bi tuddu dundal ak màggat : boroom xam-xam la, moom mi xam ni nitam tollu ci jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamonoy jamono. Ci noonu, dafa ma fay kayitu delloo bi, loolu la jàngu bi nekk ca Cm1. Bu ñu sukkandikoo ci L’AS, ci bés boobu, Njiital Pastef mi dafa dajeek jaaykat yi, weccoo ak ñoom seen jafe-jafe, saytu seen jafe-jafe ba xalaat ci ay pexe yu ñu war a indi. Njiitu réew mi dafa yaakaar itam ñu jàll ci pàrti bi jëmale Kéedugu ak lopitaal Amat Dãasoxo. Ngir rëcc bérab bu mel ni kër guy taxaw, dafa mujjee yëkëti xel ci pénc mi ndax am na ab xar-kanamu déggoo. Xale bu toroxlu la bu amul benn kayit. Senegaal a ngi jël ñeenteelu toogu saa-afrig yi ci kanam RDC mi nekk juróomeel bi te Mali mi tëj lim bi soreek dëkkandoom bi. Me Kan jàpp na ne yokkute googu moo waroon a jural wàññi njëg yi nekk ci duwaañ bi. Ki nekkoon ci limub fukk bu ekibu Farãas bi, di fàttali mbëggeelam ci këlëbu merenge bi, dafa néew lool? MD : ci seen xalaat, lan mooy li ñu mën a def ngir gën a soxla jigéeni Senegaal yi ci pólótig? Dundum 2024 ngir ñun DÉBARASAY Nguur gu yemale askan wi. Li jëm ci waxtaan wi ñu wax ci waxtaan yi ci mbaali jokkoo yi, dafa yàq boppam ci sàcc bu jëkk ba noppi tamit, ci ñenn ñi, merug askan wi nga xam ne mënul a yóbbu taxawaayu askan wi, nekk ci kaw, ak ci ñeneen, ay jéem yu rëy di jox dëgg ndaw si ndax lim yu dëggu yi nga xam ne, lu dul dëggal dëgg-dëgg yi, mooy firndey bañ ki ci des. Defãasëer bu jëkk bu OM, mi jaar BEPF bii at mii, jël na dogal jàll ci pàccu diggante bi. Mënul woon a bàyyi xel ne am na dekere bu taxawal njëgu meetar kaare bi, su fekkee ne dañu koy nangu ndax njariñu askan wi. Saa-Sen-Ré bi yor wàllu kaaraange am na ab njiit bu bees, ci kanamu Adama Njaay, ki fi nekkoon njiit li toppoon te bàyyi woon liggéeyam. Juróom ñaari fan ci kanam jëwriñ ji yore wàllu koom-koom, koppar ak tëralin lañu ko nangu. Ci tënk, nguuri réew yi dañoo war a yokk xarañtey askan wi ci xarala yi teg ci mënal leen a bokk bu baax ci yokkute koom-koomu xarala bu sax te bokk ci ñoom. Li ko waral mooy li mu bañ a tontu taskati xibaar yi, sàmpiyonaa bi am ñaar-fukki at ak ñett, mi jël US Open atum 2020 ak Open bu australi at mii, mu ngi yaakaar ne xaalis bu rëy bi mu war a fay dinañu ko delloo ay kuréel guy jàppale wër-gi-yaramu xalaat yi. Bi ma jàngee ay téereem, xalaat naa lu bari, dafa ma yégle mbir yu bari, rawatina li jëm ci sunu làkku réew mi ak sunu aada ak sunuy jikko. Ngomblaan gi jël na dogalu joxe jeexital bi yépp ci ay dencukaay te delloo ko. Bu ñu sukkandikoo ci Libération on-line, jàpp nañu ki faatu ca Misra, ànd ak ñetti àndandoo yu ñu tuumaal. Ginnaaw wër-gu-yaram bii di Aamadu Saaña ubbil, ak ndam li ñetti bit ci diggante Tayiti, kujje gi dafa gën a yokku ci diggante Kapeteros colombi yi. Usmaan Sónko dafay waaj a amal ab wër-gu-yaram ngir gën a xibaar ci tëralin wi te bokk ci yooyu yeneen xeeti jëflante. Dóor-dóor bi yoon wu jëkk ci kuréelu njiitu réew mi démb ci kàttan dafa war a doon xibaar bu baax ngir fésal féewalug ñaawtéefi nguur gi. Mbooloo mi dafa mat sëkk ci waxtu wi ñuy lekk alxemes gii ca otel Rhino Resort, fa nga xam ne ekibu réew mi taxawal na seen dalub bopp, ngir tàmbali waajaloo gi ci joŋantey Madagaskaar ga, gaawu bi, teg ca Mali, alxemes bi ci topp. Amul benn jeexital Ljungberg ci li ko jëkk. Jéggale bi dañu ko fekk ngir jafe-jafe yi jëm ci wàllu koppar gi wër jotug ropplaan bu bees bi ci jamonoy jafe-jafey koom-koom, wér-gu-yaram ak askan wi. Yég-yégu ñàkk sañ-sañu jàkkaarlook ñaawtéefi askan wi. Bi ko pólis jàpp ne dafa ko tuumaal ci xale bu góor ba ñu ko jàpp, kilifa ci wàllu doxalinu bérébu tàggat bu Ndakaaru Saakre-Kur, Oliwiyee Bris Siloŋ, bañ na li ñu ko tuumaal ci coono. Naal boobu dafa mel ni lu dul yoon te mu ngi jóge ci dogal bu amul benn njublaŋ bu bëgg a jox njiitu réew mi sañ-sañu jox dogal ci lépp luy mbir. Hackathon Hacking Koronaa wiris - Afrig bu HEC Pari dajale na ndaw ñi ci Afrig. Sama jàppale mooy jeexitalu njàngat ak xalaat ci xalaatu pàrti Pastef gi Usmaan Sónko amal. Coppite yu wuute yi am ci wàllu sàrt yi amoon ci dénd bi ñëw nañu ci loolu, waaye dañoo war a boole leen ci ay pàcc yu rëy yi – ñu bokk nañu ci diggante kaaraange yeek saytukat yi – ngir yokk xel ngir jàngale ak jëfandikoo ay xalaat yu bari. M2D ak Seex Tiijaan Yàlla, Kanis bu Sónko mooy màndargaam ñaawtéefug pólótig gi nguuru Maki mel ni dafa yëngu ci yëngu-yëngu te mënuñoo dajale ca wàllaa bàrti Ndakaaru ya. Tëralin wu VAP yi, biy tax ñu jokkale boroom suuf yi ak ñi am ay koppar waaye duñu am ay suuf, dina tollu ci ñetti at. Àjjuma jii ñaar-fukki fan ak juróom-ñett ci weeru mee atum 2021, njiitu liggéeyukaay M. Móodu Faal joxe na ab sàrtu booloo ak fan-weeri këri liggéeyukaay yu jàmbur yi, boole ci fukki liggéeyukaay yu jigéen ñoo ko jiite (jifi këri liggéeyukaay yi). Xarañtekat yi wax nañu ne mën-mën yi bari nañu waaye kilifa yi mësuñoo leen a teewlu ngir xam li ñu sonn. Blues yi bàyyi nañu loolu ci njalbéenu mee, ci ñetti semen ci finaalu ligg sàmpiyoŋ bi, dugal nañu ci simili bu mujj bi ci diggante Skyblues yi ci sàmpiyonaa bi (ñaar-benn). Jëf boobu wane na ni joxuleen benn cër ci ñun te loolu wuute la, Sëñ njiitu réew mi. Kàddu yii dafay wone li kuréel giy saytu ngomblaan gi wax ci mbiru juróom-ñeent-fukki milyaar ak ñeent yi mu wax te mu taxawal ko ci dogal limat 01/2019 bu fukki fan ak juróom ci weeru féewiriyee 2019. Dinañu ko jël ci luubal xaalisu askan wi képp ku ko wéddi wala ku ko jéem a wéddi, alal wala ay jeexital, ay xaalis, ay pàcc, limu payoor, xarañte, ay jëf yu ci am wala ñu ko yóbboo, ay jeexital, ñam, ay liggéey wala bépp mbir mu ñeel nguur gi, kuréelu pénc mi, këru liggéeyukaay gu bokk ci réew mi, këru liggéeyukaay gu bokk ci koom-koom, këru liggéeyukaay gu bokk ci nguur gi, boroom sañ-sañu jëfandikoo ci xaalisu askan wi, këru liggéeyukaay bu bokk ci liggéeyukaay, këru liggéeyukaay bu bokk ci Xam ngeen ne waxtu wi baaxul ngir jënd jënd gi. Ay nit yu dëgguwaay mën nañoo ànd ak yëngu-yëngu ñi ñuy jiite, jubbanti ci àll bi te boolewuñu dara ak sàrti dëkkuwaay yi gën a doy waar. Dinañu woo ay saa-senegaal te boolewuñu seen diine. Duggal waxtaan wu jaar yoon wi : génnleen ci seen kër su ngeen woppalee ngir wéral leen ba noppi bàyyi xalaat bi : des ci seen kër su ngeen amee ay jafe-jafe. Ci lim boobu ñu ngi jàng teewaayu tàggatkat bu mag bi ci (Nba) Tacko Faal ak teewaayu Yuusufa Faal mi jëkk a joŋante woon ngir Farãas. Ñoo ngi ñaan ngir ñépp bokk, jàmm ak déggoo ci Senegaal nga xam ne jàmm ak ngëneel ñeel na ñépp te bañ a ñàkk ñépp. Askan wi dafa war a laaj ekib bu mucc-ayib ak kaara, su dul loolu amee dinañu yàq. Benn bii di Sea Premium téeméer boo xam ne Fatig, mi nekkul yëngu-yëngu ngir dox ci njiitu réew yi, dafa war a yóbbu kilifay Senegaal, ñoom ak dalalkati màndarga yi, dale ko Dakaar ba ca dunu Gore, ci jamonoy kaaraange gu mat sëkk. Bu ñu ko bàyyiwul dara, benn jëwriñ bu nguur gi yégle na tabb yi ci wote yi bi mu wax ne kàndidaa biy génn am na ndam. Way-pólótig bu bees bi, weccoo bu dëggu, dina tax ñu mën a nangu jikkoy réew mi ak jikkoy demokaraasi. Meeru Kees mi ngi ci ay jafe-jafe. Yëngu-yëngu yi dañoo jëfandikoo xarañteef bu ñuy xëccoo. Ñenn ci wàllu koppar yi ñuy jëfandikoo ci wàllu koppar yi ñuy jëfandikoo ci wàllu koppar yi ñuy jox askan wi ndàmpaay. Ginne Bisaawo niki Niseer, ñoo ngi fi lu jege...Noo ngi yaakaar ni coppite moomu dina am ndam ci Senegaal atum 2024. Sa mbetteel gu rafet, màndargay pas-pas gu amul benn yoon ci dëgg ak ngor, dina sax ba fàww ci sunu xol ak bu ñeneen ñi bëgg seen réew yi ñàkk seen bakkan ci yoonu tabaxug askanu Senegaal bu bees bi, jàmm, moom sa bopp, jàmm ak jàmm. Ci noonu la wone ay widéwoo yu ñuy woowe Kàmbar gafag rewmi nga xam ne mu ngi dellusi ci yoonu xaalisu atum 2020 ak séddale gafakag at mii di ñëw. Ginnaaw loolu mu ngi liggéey ci ay bërëbu liggéeyukaay yu wuute nga xam ne xam-xamu xarala la. Ci xelu APR, ndam mooy gën a am doole ci diwaanu Sigicoor, dañoo war a boole ci seeni jëf. Li gën a yéemoon mooy xalaat bi mbooloo ma doon wane ci ñàkk bal bi. Liwëpuul FC jël na juróom-benneelu ligg sàmpiyoŋ bu Uefa ( wala kubu këlëbi sàmpiyoŋ yu Ërob yi) ci jamonoom. Ñoo ngi fa dajeek ay jàngalekat yu ñuy jaay ay garab, ay yére, def ay buum. Waaye tàggatkat bi gaynde yi wax na ne bokkuñu ci tëralinu futbal. Ñoo ngi xaar ak xol bu baax penaatii bi ñuy ñëw ngir Senegaal. Ci tëralin wu ni mel ci màrse oligópóol, way-jëfandiku bi dañu koy jël ngir pitax... ngir taw. Ndax du soxla lañuy nangu ay xaritam? Ruuse yu ndaw yi ak yu doyadi yi duñu mës a jógee lu dul mbir mu ndaw...Amaddu Tijaan WONE Xam naa dafa boole ngomblaan gi ak ngomblaanug Senegaal gi. Yéenekaay yi “Yàlla doole ju dëggu, dafay tax ñu woo fépp ci Senegaal” ; “Yéenekaay bu mag bi mooy mën a matal ay matukaayam fépp” ; “Yéenekaay bu dëggu bi moo jiite fépp” ; “Yéenekaay bu dëggu bi mën a jokku ak 4G+ fépp ci Senegaal” wane nañu lu leer ni ñuy jéem a wéddi wujjam bi di Free, ak tamit sax ci yégle ci yéenekaay yi : reso ak baat yi “fépp” ak “bëgg-dëgg” ñuy wax ci rëbbum réew mi. Ñàkk a jëfandikoo dogal yooyu, gannaaw ñàkkum lempo bu mag yi ñuy jëfandikoo ci réew mi, dafay tax ñu jubluwaat ci wàllu lempo ni benn ci anam yi gën a yokku ci jubluwaat ci askan wi. Su nu sukkandikoo ci Joseph Ki-Zerbo, fàtte bor bi mënul a ñàkk ci diir bu yàgg ndax xeexunu ci mbir mi ci doxalinu réew mi. Saajo Maane lañu wuutu ci paasu bi. Mu ngi sukkandiku ci yoon wu dëgër wu moroomu pólótig gi. Njiitu réew mi Maki Sàll dem na ba àgg a def liggéey bii ci jeexitalu ayam gi (xoolal ko). Walbatiku ci moom ndax campeef yi mu taxawal wala yi mu dimbali ngir dëgëral dañu koo dëgër ba moom ci boppam warul a am ngir dëppoo ci réew mi nga xam ne am na teraanga ju rëy jiite ko. Ni ma ko xamee, ñoom ñaar itam, gannaaw ba ñu jàllee ca raw-gàddu ga ñoo jàll, ci kaw loraangeg nguur gi ak bëgg-bëggu nguur gi, ñu soppi leen ci loxoy nguur gi ñu bëgg askan wi. Yëngu-yëngu yu rëy yi mu dund ci bés bi, mën na dolli ci yëngu-yëngu yi mu dund ci kër gi, njàqare, mbégte, yëngu-yëngu, naqar, njariñ, añs. Am na diggante njiit yi ak way-pólótig yi. Amul dara, amul dara, amul dara, amul dara, amul dara, amul dara, amul dara. Siise amul dara lu ñu jàngal jigéen ñii ànd ak tàggatkat yi ñu gën a yombal. Naka noonu, njiitu kuréelu nangu gi yore wàllu wér-gu-yaram bi, F. Bodiyan, jiiñ nañu ko ne dañu ko yóbbu juroom-ñaar. Dañ nu doon faral di waxkàddu gii : mooytuleen contribuable bi (ki war a fey lempo) ; dafa ñor, day njuuj-njaaj, day nëbbutoppdi la ko waxak a waxat. Mbir moomu la sàrwisu kaaraangeg Amerig yiy digle njiitu réewi bitim réew yi ñu bañ a jël xaalis bi su ñu bëggee dem Gore. Dañoo war a sàkku leeral ci doxalinu sunu koppar, sàkku sàrwis yu baax yi, sàkku ñu mën a séddale alal ji, sàkku ci tënk ñu bàyyi xel sunuy yitte, teg ci ñu koy teg ci xolu pólótigu nguur gi. Ngir yeggali ci loolu, Maam MBAY mu ngi gëm ne doxalinu naalu askan wi, ci melokaanu Usmaan Sónko, dafa jaar ci xel mu takku ci defãas gëm-gëm yi ci dëgg te amul benn jafe-jafe. Ci noonu la tëralin wi indi itam ab pàcc bu am solo ci mbay mi nga xam ne lu yomb la nga mën a taxawal ak ay bari yu néew ci dugg bi ak njëg yu néew ci toppatoo bi. Ci beneen joŋante bu gurub G bi, waa Risi yu Saint Petersbuur ubbil nañu ndam li ci ñaar fukk ak juróomeelu simili bi waaye waa Almaañ yi dellusi nañu ci solukaay yi ak yëngu-yëngu yu bees yi. Waaw, jàmbaari Farãas bi wàññi na itam njëg yi ñuy yónnee xaalis bu baax. Baay Móodu Faal Aliyaas Booy Jinne daw na ci dibéer fan-weeri ci weeru mee ci kaso bu Kãa penaal bi nga xam ne dañu koo yóbbu ci barabu kaaraangeem. Mamadu Jóob, njiitu BMW bi, amoon na fukki at ak juróom-ñeent, mënul woon a jiite, loolu la Libération wax. Tolluwaayu diine mooy doon dem bu war ci xam-xamu nit, tolluwaay bu baax mooy doon, tolluwaay bi dëggu te sax ci xam-xam boobu. Xarañte bu rafet ngir këlëbu Àngalteer bi ndax Saajo Maane dëggal na ci loxoom bi mu yore ékibam bi ak jeexital yu rafet. Ca njëlbéen ga la yàqale benn pàccu askan wi ak yelleef wala sax njublaŋ, ragal tas-xibaar yi te moom boppam gannaaw ba mu yàqee benn pàccu xibaar yi, gàntal na lépp luy dogal ci wote yi war a tabb ñi ñu fal, teg ci ne, dafa yàq yelleefug nit ñi. Ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñoñ. Ngir loolu, dañoo war a tabax ay kaso yu bees yu sàmmoonte ak sàrti bitim réew yi. Ay boroom xam-xam yii dañoo bëgg a jaay liggéey ak njublaŋ. Ñi doon jàngoroon, benn yoon ci seen biir, mën nañoo saafara mag ñi ak ñeneen ñi dund ak yëngu-yëngu, ci ñi nekk ci nit ñi nga xam ne dañuy jeexal koronaa bi ci lu gaaw. Njiital Tërin Eksper Réew mi (Ter) Abdu Nene Sàll moo woo Rfm ci suba àjjuma jii. Ndaje mu ni mel dina ñaax maykat yiy gis lu ci ëpp di xeex ne bërëbu liggéeyukaay bi amul mën-mënu ndaje mu doy ngir jàmmaarlook seen naqar. Su amee ag ñàkk yoon ci sunu mbir, sunuy jàngalekat dañoo war a xam ne dañoo war a dund ci jeexitalu jamono yi laata mbir mu rafet mi di yékkati mbooloo mi. Ci wàllu tribune yi ñu nëbb, ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer ak ñeenti téeméer. Ay kont bànk ubbil nañu ko ci lu dul yoon te ñu ngi koy denc te duñu ko denc te duñu ko jege ci bànk, lu tollu ci benn xaalis. Su ngeen dajeek Booy Jinne, du war a xool mukk ci bët. Wuute amul diggante AISSATA ak Raasin Si. Yombal nañu ba noppi di laaj nan lañuy mën a jël ci liggéeyu jàmbur? Su ñu sukkandikoo ci ay waxam, moom rekk moo jiite koppar bi yor kàddu gi. Ñoom, dañuy xalaat ci seen noflaay, ci ni ñuy tukkee. Du yaay sàmpiyoŋu këlëbi Àngalteer yi, waaye yaay sàmpiyoŋu këlëbi Ërob yi, ak lim bu rafet. Njiital liggéeyukaay bi, S. Saar dañu koo mbetteel ci guddi gi ca Garãa-Yoff, ab yëngu-yëngu bu liggéeye ci goxu jàpp gi di sàcc ab gàncax gu bees gu juróom-ñeent kos juróom-ñeenti kilo ci benn oto bu bokk ci beneen yëngu-yëngu yi. Ginnaaw bi mu yàqee kujjeem yu mag yi, yàq sàrti réew mi ñetti bit, njiitu réew mi Maki Sàll xaarul woon wuute bu weex bi. Réewi CEMAC yi bañ nañoo déggoo yi am juróom-ñaar-fukki at ak juróom, te boole leen ak Farãas ak ëro bi ñàkk ci seen ja yi. Ci jëfin wi, mën nañu jàpp ne gafakag jëwriñ ju nekk dañu ko teg léegi ci ay tëralin yu lim bi di wuute ñaar ba juróom-ñeent. Kuréelu fajukaayu Koreŋ bi dafa bokk ci juróom-fukki doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor, doktoor. Dugal, ngir bañ a wax lu dul misaal, dafa war, ci xalaat ne maa ngi jëfandikoo demokaraasi, lu ëpp yoon, lu mel ni xelu sàrtu Senegaal dafa ma mel ni dafa ma baal mën-mënu, ngir doomu réew mi, ñu bàyyi ko ci li mu bëgg ci li mu bëgg ci pólótigu dëkk bi... ak Usmaan Sónko, mi def Mamadu Ja kenn ci ay maamam yu xalaat ci pólótig (te sax toogu kuréelam bi tudd turam), joxe kàddu yooyu : rax-ci-dolli, ndax nguur gi mooy ndax du doon ab carxal, du doon ubbil boppam... Ci xalaat boobu, xeexu askan wi dafa gën a am solo, lu am solo, niki li ci des, moom la nekkoon ci mbir yu mujj yi jëm ci kilifay pólótigu Senegaal. Mbooleem mbubb mi (mbuus, kanam, ordinaat, mataraas...) dañu ko sànni ci mbedd mi. Ak kujje gi? Ay boroom xam-xam yu xamul wala ñoo mel ni ñuy xam ne jot ropplaan lañuy am ci jamonoy waxtaan yi te yenn dogal yi dañuy làqu ni ci bépp digaal. Madagaskaar ak Móritani ñoo am ndam. Taalibe yi saa su ne dañu leen a rafetlu ci xam-xam nekkul lu tax ñu bëgg a def lu mel ni lu mel. Dafa mel ni ci benn njàng, ab ndongo bu am ndam ci mbind mi mu ngi ci, donte lépp, ci ñi mujj yi su nu xoolee jeexital yi ci yeneen mbir yi. Dunu am ay dànkaafu waaye dañoo war a teewlu bu baax. Ca booba, waa Liwëpuul gëmul woon leen, te donte am na ay xarañte, waa Bàrsalonaa doon nax niki ay jàmbaar. Ay amande su futbalkat yi bañee waxtaan. Waaye nag, am na solo ñu jàpp ne nëbbinu yokkute googu, ci ay coppite yu wér te sax ci dundinu askanu dénd bi, ci li gën a bon, du mat, ci li gën a bon. Ki yëkëti xeex bi Paab Caalis Fay wone na tapfa Tin-Boy Ñaŋ 2, bi ñu war a amal juróom-ñetti fan ci weeru ut ci àreeŋu réew mi. Ndax saa-senegaal yi dañuy yeewu? Peb dellusi na dëgg ginnaaw bi mu dugal bit bi, dóor na ñaari bit juróom-ñeent ak benn-benn. Pólisu Farãas ji yëngu na ci ab déggoo bu baax bu ñu xaatim ak këru liggéeyukaay bu Farãas Tactical Steel, te mu nekk ca Var, ca Seyn-sur-Mer. Mbindum bataaxal la Lasaar Ki-Zerbo, CETIM, 2015). Te mujjee na soppi xale bu am fukki at ak ñett nekkinu jigéen. Kooku ñu jàpp ko ba yóbbu nañu ko àttekaay bu Mbàkke ndax ay dóor ak ay gaañu-gaañu. Bi mu ko nemmee Farãas, sunu njiitu réew mu Senegaal gaawluwul a tuumaal doxalin wu ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñoñ. Yëngu-yëngu bu metti bi nga xam ne ci diggante jamono ji ak ca ëllëg sa, am na ay ndéggay, ay rongooñam ci bët, di wone ni ay fukki atam mel ni xaalisu xare ak xarañteem mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu mel ni lu Mbir moomu dafa mënul a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñoñ. Yal na Yàlla dalal leen ci àddinaam te jàppale Seex Saaliwu Cuun ci ay liggéeyam yu bees. Ab kuréelu pólótig lañu juddu ngir jëfandikoo pólótig te du lenn lu dul pólótig, waaye lu dul li ñu gis ba léegi. Jàppandoo ak jàppandoo, ab liggéeykatu yëngu-yëngu, ñëw na ba ñu ko tuddul te jëm ci wàllu pólótig. Ab këlëb ci diggante bi nga xam ne mu ngi gën a yokku ci kayitu njaay mi ; wala futbalkat bi dafay leeral ba am ndam, wala mu ngi dem ci gox bu ñuul bi (ak ay xalaat yu néew). Maki Sàll mu ngi liggéey ngir sunu réew te nga xam ne ay bit lañuy yàq sunuy tele ak raaya ca Ndakaaru di ñu bóom bés bu nekk ak seen xalaat bu bon. Loolu moo tax ba Usmaan Sónko bañ a xeexal njariñu njabootu Njaga Ndóoy, su fekkee ne ñeneen yi duñu gaawtu benn diir. Ci diggu Bruges, Krépin Jaata dugal na ñaareelu bit bi ci dugg bu rafet ci ñaar-fukki meetar yi, ngir dóor duggu Tãasani bu rëy ci benn béjjén. Koronaa bi du këru taal bu ñuy jëfandikoo saa yu ñuy bëgg a def ay kont. ADD : ca MOJIP FRANCE, am nañu ay naal yu bari ngir jigéeni Senegaal. Ci nettali bii, leer na ni jëwriñ ji yor wàllu koppar ak gafaka gi, wala sax Njiitu Réew mi, moom sañul a wax ci ab dogal li ñu war wala li ñu nangu. Kon, dañoo war a amul benn defãas bu ñu sukkandikoo ci defãas bu làqu, ndax bi ñu génnee njëg li ñu jagleel Airbus A320 mën nañu ci lu yomb, ci ay téeméeri milyoŋ yu jege, xam njëgu ropplaan bi ñu jagleel. Bi muy wane ni mu sàmmoontee dogalam, këlëb bi yéeme wane na ni Sidaan bokk na ci kilifay Reyaal Madirit te ni mu sàmmoontee ni mu nekkoon tàggatkat ak futbalkat ci sunu këlëb bi. Li am solo, ci li mu wax, mooy mën-mënu Nguur gi ci fay, waaye du tolluwaayu bor bi ci lu mësul nekk ci mboolem nguur guy bëgg a jëm kanam. Su ñu sukkandikoo ci Paab Malig Si, Aali Nguy Njaay dafa waroon a yëngu ci gàmmu gi, ba kàddoom yi ñu seetlu woon nañu ko, loolu la wax ci ab yëngu-yëngu bu rafet buy naqaral askan wi. Dajale wala yónnee dogal yi, bi muy leeral ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñàkk a ñoŋ. Ñaanal jàll ci taax mi ci kanamu bërëbu jàngukaay yeek sunu bërëbu liggéeyukaay yi ; dooleel sàrwub kaaraange ci bërëbu liggéeyukaay yi nga xam ne dafay wàññi nit ñi ci néeg yi ak doxalinu yëngu-yëngu yi ; joxe xel ci xibaar yi ak xibaar yi ci kanamu nataal yi, nataal yi, bërëbi xibaar yi ci wàllu mbedd yi ; xoolaat wàllu tëralin wi ci daara ju kawe ji ngir mu des ci at mi te dëppoo ak xew-xewu mbas mi. Fàttaliwul sax mbënn yi nekk ci gox yu dul Ndakaaru. Du lenn lu tax PASTEF bokk na ci ñàkk ñi ñëw di yóbbu ay kontam ci jëwriñ ji yore wàllu biir réew mi. Yëngu-yëngu bi amoon na ca dëkkub Jaalo, ci yoon wu jëm ca estaat ba ñuy jëm El. Su ñu yóbboo ay pajam ca dëkkub Almaañ ba nga xam ne dañuy jële jumtukaay yu ñu jagleel réew mu bokk ci Ërob yi, loolu dafa bëgg a wax rekk ne ci sunu biir amuñu jumtukaay yu ñu war ngir xeex bu baax. Ci leeral dogal boobu, jafe nañoo gëm dëggu nguur gi nga xam ne mooy jël sàrtu koppar bu bees bi ngir defaraat ko, ginnaaw bi mu ko defee ñetti weer laata. Te ñu ngi waajal di séddale sunu xam-xam, loolu la Ibraayma Ñaan, kenn ci kilifay këlëb bi. Bëggleen a amal koom-koom ci seen i gént yi wala bëgg-bëgg bu baax, yeewu bi dina gàcce. Finaal bi ñu ñàkk moo ñëw di ñëw di ñëw di ñëw di ñëw di ñëw di fàttali. Farãas, sàrtu koppar bu ñuy defaraat ak sàrtu wér-gi-yaram ngir jàmmaarlook koronaa bi ñu jël nañu ko ginnaaw ñaari fan ci waxtaan ci Senegaal. Su alal ji nekk ci diggante xaalis ak juróomi téeméeri dërëm ak juróom-ñeent-fukk ak ñeenti téeméeri dërëm, juuti bi tollu na ci juróom-ñeenti téeméeri dërëm ak juróom-ñeent-fukk ak ñeenti téeméeri dërëm, tollu na ci juróom-benn-fukki junneek ñeenti téeméeri dërëm ak juróom-ñeent-fukk ak ñeenti téeméeri dërëm. Damay niru ni Sónko yégul dara. ASCM, moomeelu Silmani ak Fabregas, mënul woon a def dara ci kanamu gerte yi. Kon Konte jàpp na ne xelu doom aadama bi, ci wàllu boppam, dafay jëfandikoo ñetti réew yii ngir xalaat : tey jëmale ci xale bi, jëmale ci nataal bi ci ndawam, jëmale ci yaram bi ci xale bi. Maodo, ni ko baayam woowe woon, jëfandikoo na at mii ngir xëtu koom-koom. Duñu leen di bàyyi xel ci ñuy naxe, ñu bañ leen ak seen njabootu dalal gi. Gisul lu dul tolluwaayu pàrku oto bu nguur gi ngir xam ko, yenn kilifa yi am nañu ñaar, ñett wala gën a bari daamaar yu jóge ci berin yu taaru jàpp 4X4. Dëgg-dëgg, ku nekk ak sa ndombo-tànk dafay def ni mu mën. Ngir leeral ne Unsa moo saytu ndaje mu Sutsas, ñu jàng ci L'As. Àllarba ci genn-finaal dem bi, Lionel Messi génne na waa Bàrsaaña yi ci ndëgg-sërëx yi Reds yi. Ci yéenékaay bi am na ab bataaxal : ngalla yeen. Ngir laksidaŋu lalu gi, def nañu juroom-fukki junneek juróom-ñeent-fukk ak juróom-ñeent ak juróom-ñeent-fukk ak juróom-ñeent yu am ñaari téeméeri nit ak juróom-ñaar-fukk ak juróom-ñaar yu ñàkk, loolu la kapiteen Jeen Ngom bu kuréelu doxal yi xamle ci Rfm. Joxe bi dafa war a ëpp doole ni ki yore wàllu kaaraange gi dafa war a ëpp doole ngir dugal ñi fi nekk tey ndax li ñu néew doole ci li ñu am, te ñoom sax ñooy ñi gën a néew doole. Dogal boobu day tere ndombo-tànk saa-afrig yi mu jiite dénd bi ci kubu àddina bii di ñëw ci FIFA U17 bi ñu war a am ca Beresil ci juróomi fan ba ñaar-fukki fan ak juróom-ñaar ci weeru nowàmbar. Xamoon nañu ko bu baax : limub doole mënuñoo gën a baax. Lan mooy ci tëralin wu + wala - juróom-ñaar-fukki milyaar ak juróom-fukki milyaar yi mu jàpp ne dafa ko dugal te nga xam ne ak lan mooy ànd ak mbënn mi? Aamadu Ba